«Αναστολή του εργοδοτικού δικαιώματος καταγγελίας των διετών συμβάσεων εργασίας (της παρ. 2 του άρθρου 30 του ν.682/1977, όπως ισχύει) των κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου προστασίας της μητρότητας».

Για την ομοιόμορφη εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας που ρυθμίζει το αντικείμενο θέματος, κρίνεται σκόπιμο να διευκρινιστούν τα εξής:

1. Στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 30 του ν.682/1977, όπως ισχύουν1, ορίζεται: «1. Οι διδάσκοντες στα ιδιωτικά σχολεία εκπαιδευτικοί, υπηρετούν με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου κατά τα οριζόμενα στις επόμενες παραγράφους. 2. Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί προτείνονται προς πρόσληψη από τον ιδιοκτήτη του ιδιωτικού σχολείου και μετά την έγκριση της πρότασης από το Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης συνάπτουν σύμβαση ορισμένου χρόνου, η οποία αρχίζει την ημέρα παροχής των υπηρεσιών από τον εκπαιδευτικό και λήγει την 31η Αυγούστου του δεύτερου έτους από την πρόσληψή του. Κατά τη λήξη της διετίας ο ιδιοκτήτης μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση. Μετά την πάροδο της διετίας και εφόσον η σύμβαση δεν καταγγελθεί κατά τα ανωτέρω, μετατρέπεται αυτοδικαίως σε σύμβαση αορίστου χρόνου». Όπως είναι ήδη γνωστό, οι προτεινόμενοι προς πρόσληψη από τον ιδιοκτήτη (ή το νόμιμο εκπρόσωπο) του ιδιωτικού σχολείου, προσλαμβάνονται με πράξη (διοριστήριο) του κατά τόπο αρμόδιου διοικητικού οργάνου (Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης). Με την εν λόγω πράξη εκδηλώνεται διοικητικά η έγκριση της πρότασης από το αρμόδιο διοικητικό Όργανο, σύμφωνα με την παρ. 2 του ανωτέρω άρθρου.

 

Η πρόσληψη είναι διετούς διάρκειας, όπως ειδικότερα ορίζεται στην οικεία παράγραφο (δηλ. αρχίζει την ημέρα παροχής των υπηρεσιών από τον εκπαιδευτικό και λήγει την 31η Αυγούστου του δεύτερου έτους από την πρόσληψή του). Μετά την έκδοση του διοριστηρίου, οι αντισυμβαλλόμενοι (ο ιδιοκτήτης του ιδιωτικού σχολείου και ο προσλαμβανόμενος εκπαιδευτικός) συνάπτουν σύμβαση ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, η οποία λήγει την 31η Αυγούστου του δεύτερου έτους από την πρόσληψη του εκπαιδευτικού. Ο ιδιοκτήτης του σχολείου έχει το δικαίωμα να καταγγείλει την εν λόγω σύμβαση εργασίας στη λήξη του χρόνου συνομολόγησής της (δηλ. την 31η Αυγούστου του δεύτερου έτους). Η καταγγελία της συμβάσεως ορισμένου χρόνου με περιεχόμενο τη λύση της κατά την ημερομηνία λήξεώς της, οφείλεται στο ότι η σύμβαση αυτή δεν λήγει αυτόματα (δηλ. με τη συμπλήρωση του χρονικού διαστήματος συνομολόγησής της) και έχει ως σκοπό την αποτροπή μετατροπής της σύμβασης σε αορίστου χρόνου, κατά τη βούληση του εργοδότη. Με την καταγγελία της σύμβασης ορισμένου χρόνου στη λήξη της διετίας, ο ιδιοκτήτης του ιδιωτικού σχολείου εκφράζει διαδικαστικά την αντίθεσή του προς τη μετατροπή της σε αορίστου χρόνου. Μετά την πάροδο της διετίας και εφόσον η σύμβαση δεν καταγγελθεί κατά τα ανωτέρω, μετατρέπεται αυτοδικαίως σε σύμβαση αορίστου χρόνου και η εν λόγω μετατροπή διαπιστώνεται με σχετική πράξη του κατά τόπο αρμόδιου Διευθυντή Εκπαίδευσης.

2. Στην παρ. 1, του άρθρο 15, του ν.1483/1984 με θέμα: «Προστασία και διευκόλυνση των εργαζομένων με οικογενειακές υποχρεώσεις – Τροποποιήσεις και βελτιώσεις εργατικών νόμων», όπως η εν λόγω παράγραφος αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 36 του ν.3996/2011 (Α’ 170), ορίζεται: «1. Απαγορεύεται και είναι απόλυτα άκυρη η καταγγελία της σύμβασης ή σχέσης εργασίας εργαζόμενης από τον εργοδότη της, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της όσο και για το χρονικό διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών μετά τον τοκετό ή κατά την απουσία της για μεγαλύτερο χρόνο, λόγω ασθένειας που οφείλεται στην κύηση ή τον τοκετό, εκτός εάν υπάρχει σπουδαίος λόγος για καταγγελία… Ως σπουδαίος λόγος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ενδεχόμενη μείωση της απόδοσης στην εργασία της εγκύου που οφείλεται στην εγκυμοσύνη».

3. Βάσει της αριθμ. 193/2004 γνωμοδότησης του Ε’ Τμήματος του ΝΣΚ, η οποία έχει γίνει δεκτή από τον Υπουργό Παιδείας, «[Ε]ίναι άκυρη η καταγγελία, χωρίς σπουδαίο λόγο αναφερόμενο και αιτιολογούμενο ρητώς σ’ αυτήν, της συμβάσεως εργασίας ορισμένου χρόνου εγκύου ιδιωτικής εκπαιδευτικού κατά τη λήξη της, κατ’ άρθ. 30 παρ. 2 του ν. 682/1977, διετούς διάρκειας της συμβάσεως της, αναστελλομένου του δικαιώματος καταγγελίας του εργοδότη καθ’ όλο το κατ’ άρθρο 15 παρ. 1 του ν. 1483/1984 χρονικό διάστημα προστασίας της και δυνάμενου τούτου ν’ ασκηθεί αμέσως μετά την πάροδο της κατά το νόμο περιόδου προστασίας».

4. Βάσει της αριθμ. 183/2012 γνωμοδότησης του Γ’ Τμήματος του ΝΣΚ, η οποία έχει γίνει δεκτή από τον Υπουργό Παιδείας, και σε πλήρη συμφωνία με την προμνησθείσα γνωμοδότηση (ΝΣΚ 193/2004), «η καταγγελία εκ μέρους του εργοδότη της διετούς συμβάσεως εργασίας ορισμένου χρόνου που ασκείται κατά τη διάρκεια προστασίας της μητρότητας είναι απολύτως άκυρη. Νόμιμη είναι μόνο η καταγγελία που ασκείται μετά τη λήξη της προστασίας της μητρότητας…». Περαιτέρω, με την εν λόγω γνωμοδότηση γίνεται δεκτό ότι το εργοδοτικό δικαίωμα της καταγγελίας των διετών συμβάσεων ενεργοποιείται αμέσως μετά τη λήξη του χρονικού διαστήματος προστασίας, αλλά τα έννομα αποτελέσματα της καταγγελίας επέρχονται κατά τη λήξη του σχολικού έτους στο οποίο ενεργοποιήθηκε το σχετικό δικαίωμα καταγγελίας.

Συνοπτικά, κατά τα ανωτέρω, η άσκηση του εργοδοτικού δικαιώματος καταγγελίας των διετών
συμβάσεων εργασίας των ιδιωτικών εκπαιδευτικών στη λήξη της διετίας αναστέλλεται καθ’ όλο
το προβλεπόμενο χρονικό διάστημα προστασίας, όπως αυτό ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 15
του ν.1483/1984. Η ενεργοποίηση της δυνατότητας άσκησης του εργοδοτικού δικαιώματος
καταγγελίας γίνεται αμέσως μετά το πέρας του διαστήματος αυτού, συνεπώς ακόμα και κατά τη
διάρκεια του σχολικού έτους ενεργοποίησής του. Όμως, στην περίπτωση αυτή, τα έννομα
αποτελέσματα της καταγγελίας (δηλ. η απόλυση της εκπαιδευτικού) επέρχονται με τη λήξη του
σχολικού έτους στο οποίο ενεργοποιήθηκε και ασκήθηκε το εργοδοτικό δικαίωμα καταγγελίας.

Η κατά τόπο αρμόδια Δ/νση Εκπαίδευσης εκδίδει σχετική διαπιστωτική πράξη με την οποία
παρατείνεται η λήξη της διετούς σύμβασης για το κατά τα ανωτέρω αναγκαίο χρονικό διάστημα.