ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ – ΝΕΟ ΛΥΚΕΙΟ: ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ

Μεγάλη συζήτηση έχει ξεκινήσει τις τελευταίες μέρες για τη μορφή που θα έχει το σύμφωνα με το σχέδιο προς διαβούλευση που δόθηκε από το Υπουργείο Παιδείας. Ορισμένες από τις παρατηρήσεις που ακολουθούν εκφράζουν και τον μεγάλο μας προβληματισμό για όσα χωρίς ιδιαίτερη σαφήνεια -είναι η αλήθεια- έχουν ως τώρα ανακοινωθεί.

 

Το Νέο Λύκειο λοιπόν περιλαμβάνει:

 

Μεγάλη μείωση ωρών στα ωρολόγια προγράμματα της Β’ και Γ’ Λυκείου (1+3= 4 ώρες, χωρίς να υπολογίζεται και το Ω.Π. της Α΄ Λυκείου) για λόγους που δεν μπήκε κανείς στον κόπο έστω και για να κρατηθούν τα προσχήματα να εξηγήσει. Την παγκόσμια πρωτοτυπία να λες πως στοχεύεις στην κατάργηση των στη Γ΄ Λυκείου και την ίδια στιγμή να φορτώνεις τους μαθητές με διπλές εξετάσεις (περιφερειακές + κεντρικά οργανωμένες) αλλά και με τη συγγραφή και μίας εργασίας.

 

Το επιχείρημα του υπουργείου πως, αν το επιθυμεί ο μαθητής δεν θα λαμβάνεται υπόψη το διαγώνισμα του Α΄ τετραμήνου, δεν αναιρεί φυσικά την πρόσθετη διαδικασία των εξετάσεων στην οποία θα υποβάλλεται ο υποψήφιος. Την απίστευτης έμπνευσης πρόταση στη Β΄ Λυκείου τα μαθήματα Γενικής Παιδείας να διδάσκονται περισσότερες ώρες από τα Κατεύθυνσης, δηλαδή αυτά που παραπλανητικά ονομάζονται, αλλά δεν είναι ουσιαστικά “Επιλογής”. Παρακάτω ακολουθούν δύο χαρακτηριστικές αποτυπώσεις της πρότασης του Υπουργείου Παιδείας για να γίνει πιο σαφής: Ένας μαθητής που στοχεύει στην Ιατρική σχολή, στη Β΄ Λυκείου θα διδάσκεται 4 ώρες Θρησκειολογία και άλλες 4 Δημιουργική εργασία και μόνο 2 ώρες Φυσική, η οποία μάλιστα θα λογίζεται και ως μία από τις ελεύθερες επιλογές του!

 

Ένας άλλος μαθητής που ενδιαφέρεται για τη Φιλοσοφική ή τη Νομική, εκτός από τα τετράωρα μαθήματα που ήδη αναφέρθηκαν πιο πάνω, θα διδάσκεται υποχρεωτικά και 4 ώρες Μαθηματικά, ενώ θα έχει τη δυνατότητα μόνο για 2 ώρες να ασχοληθεί ως … ελεύθερη επιλογή με τα Αρχαία Ελληνικά και καθόλου με τα Λατινικά ή τη Φιλοσοφία. Αν αυτό δεν αποτελεί παρανοΐκή στρέβλωση, τότε γιατί άλλο πρέπει να μιλάμε; Μαθήματα σημαντικά για την κατάρτιση των μαθητών στη Θεωρητική Κατεύθυνση ουσιαστικά ΚΑΤΑΡΓΟΥΝΤΑΙ και δεν θα διδάσκονται παρά μόνο ως μαθήματα επιλογής στη Γ΄ Λυκείου. Έτσι, λοιπόν:

ΕΞΩ ΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ

ΕΞΩ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Αναρωτιόμαστε πώς αυτοί, που ως μαθητές δεν διδάχθηκαν ποτέ Λατινικά και Φιλοσοφία, θα αντεπεξέλθουν σε μαθήματα που υπό κανονικές συνθήκες θα αποτελούσαν το εισιτήριο για τη Φιλοσοφική σχολή. Μη διδασκαλία ουσιαστικά της ΑΡΧΑΙΑΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ (ΑΝΤΙΓΟΝΗ του ΣΟΦΟΚΛΗ) όσο και του «ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ του ΠΕΡΙΚΛΗ» του Θουκυδίδη. Μάθημα επιλογής και τα αρχαία της Β΄ Λυκείου, που είναι σαφές πως θα επιλέγονται από περιορισμένο αριθμό μαθητών, καθώς φυσικό είναι πολλοί μαθητές να προτιμήσουν άλλα γνωστικά αντικείμενα ανάμεσα στις 3 επιλογές εμβάθυνσης που τους δίνονται στην τάξη αυτή, με μοναδικό κριτήριο τον βαθμό δυσκολίας. Τη μη διδασκαλία της Νεότερης Ιστορίας στη Γ΄ Λυκείου στα παιδιά που ανήκουν στη Θετική Κατεύθυνση αλλά και σε όσα επιλέξουν να μην ακολουθήσουν σπουδές στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ενώ δηλαδή υπάρχουν φωνές που προτείνουν πως το δικαίωμα ψήφου πρέπει «να κατέβει» στα 17 έτη, οι νέοι δεν θα μπορούν να μαθαίνουν τίποτα από τα διδάγματα του παρελθόντος. Η ιστορική συνείδηση, λοιπόν, θα διαμορφώνεται «ελεύθερα» από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και απ’ όπου αλλού κανείς μπορεί να φανταστεί. Την αποξένωση των μαθητών από τα διαμάντια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και τη στέρηση της ευκαιρίας ουσιαστικής γνωριμίας των μαθητών με τα έργα των ποιητών και πεζογράφων μας. Η Νεοελληνική Λογοτεχνία δηλαδή από αυτοτελές μάθημα και αντικείμενο που έχει τις δικές του ξεχωριστές διδακτικές μεθόδους και νόρμες θα λειτουργεί απλώς ως παραχορήγημα της Γλωσσικής Διδασκαλίας.

 

Εξίσου σοβαρή όμως παράμετρος θεωρούμε πως είναι και μία ακόμα: Οι ανακοινώσεις του Υπουργείου Παιδείας για τη μορφή του Νέου Λυκείου, όπως δόθηκαν στη δημοσιότητα προς διαβούλευση, σηματοδοτούν για αρκετές ειδικότητες αναπληρωτών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης το οριστικό τέλος μιας επαγγελματικής πορείας χρόνων. Άξονας για τις επερχόμενες αλλαγές δεν είναι φυσικά η πρόνοια του Υπουργείου για την εκπαίδευση που παρέχεται στους μαθητές στο Λύκειο. Αυτό άλλωστε είναι εμφανές από την προχειρότητα του σχεδίου, την αποσπασματικότητά του -καθώς ανακοινώνεται με δόσεις στην κοινή γνώμη- την αοριστία του αλλά και την πασιφανή έλλειψη στόχευσης. Με λίγα λόγια δεν πείθει ούτε τον πιο καλόπιστο πως πρόκειται για ένα καλοζυγισμένο σχέδιο που θα στρέψει τα πράγματα προς μια πιο σωστή κατεύθυνση. Πίσω από όλα αυτά κρύβεται η γνωστή λογική της εξοικονόμησης προσωπικού και πόρων.

 

Στο Νέο Λύκειο οι μαθητές θα διδάσκονται τα πάντα από τους πάντες. Καθώς με το παρόν σχέδιο πολλές ειδικότητες φαίνεται να χάνουν ώρες ή να μένουν και χωρίς αντικείμενο, οι β’ και γ’ αναθέσεις θα γίνουν περισσότερες από ποτέ. Θύμα των παραπάνω θα είναι αφενός οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί που δίδασκαν για τουλάχιστον μία δεκαετία σε α΄ ανάθεση το αντικείμενο που έχουν σπουδάσει, αφετέρου η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης για την οποία τόσο κόπτονται όλες οι κυβερνήσεις και ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας στον τόπο μας.

Έτσι θα φανεί πως οι ψεύτικες υποσχέσεις για 10, 15 και 20.000 διορισμούς αναπληρωτών θα γίνουν ισάριθμες απολύσεις του προσωπικού αυτού που κατά τα τελευταία χρόνια εργάστηκε σε ένα μεγάλο ποσοστό του υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες. Ενώ το σύνθημα που θα κυριαρχεί προεκλογικά θα είναι πως «με δυσκολία την τελευταία στιγμή αποφεύχθησαν οι απολύσεις μονίμου προσωπικού στο δημόσιο» και «κανείς δεν πρόκειται να χάσει τη θέση του»! Λες και οι αναπληρωτές καθηγητές δεν καλύπτουν πάνω από μία δεκαετία οργανικά κενά! Το Νεο Λύκειο στον πυρήνα του κρύβει τελικά κάτι ιδιαίτερα επικίνδυνο που μάλλον αποτελεί και την εγγενή αδυναμία του. Εκφράζουμε λοιπόν την ανησυχία μας αλλά και την πεποίθησή μας πως το σχέδιο του Υπουργείου Παιδείας που ήδη σε θεωρητικό επίπεδο προβληματίζει ιδιαίτερα ως προς τη στόχευσή του, στην πράξη θα έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση του σχολείου και τη δημιουργία ακόμα μεγαλύτερων αδιεξόδων μέσα σε αυτό.

 

Οι αναπληρωτές φιλόλογοι θα συνεχίσουν να αντιδρούν στην ελεύθερη πτώση του επιπέδου των σπουδών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Παράλληλα, δεν θα σταματούν να υπενθυμίζουν πως στη νεοελληνική κοινωνία υπάρχει ένα πλήθος πραγματικά προοδευτικών ακαδημαΐκών και μάχιμων εκπαιδευτικών, που οι ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας επιδεικτικά συνεχίζουν να αγνοούν και οι προτάσεις τους είναι βέβαιο πως θα δημιουργούσαν ένα πολύ πιο λειτουργικό και πραγματικά «Νέο» Λύκειο. Σίγουρα, θεωρούμε, με πολύ μεγαλύτερη ποιοτήτα από αυτό για το οποίο καλείται η εκπαιδευτική κοινότητα να εκφράσει άποψη στη διαβούλευση που σε λίγες μέρες ξεκινά.

 

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ               Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Κ.ΜΠΟΥΖΙΑΝΟΣ     Δ. ΒΛΑΣΣΟΠΟΥΛΟΥ