Οι εκπαιδευτικοί είναι οι πρώτοι δημόσιοι λειτουργοί τους οποίους συναντούν καθημερινά χιλιάδες γονείς και τους εμπιστεύονται τα παιδιά τους.Αναλαμβάνουν την ύψιστη υποχρέωση να προσφέρουν Παιδεία στους μαθητές δηλαδή το αδιαπραγμάτευτο κοινωνικό αγαθό και βασικό συστατικό για την αλλαγή της ίδιας της κοινωνίας.Κάθε μέρα προσπαθούν να εμπνεύσουν τις αξίες της Δημοκρατικής Παιδείας σε μια κοινωνία που έχει εθιστεί να λειτουργεί άνευ αυτών.

Του Αθανάσιου Κατσίμπελη*

Στην Ελλάδα, μπορεί να διαθέτουμε άθλια, επικίνδυνα, μη λειτουργικά και άσχημα σχολικά κτήρια και προαύλια, ανεπαρκή έως ανύπαρκτο τεχνολογικό εξοπλισμό σε εποπτικά μέσα διδασκαλίας, σχολικά βιβλία που δημιουργούν προβλήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία αντί να στέκονται ως βοηθοί για τον εκπαιδευτικό, χιλιάδες ομήρους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς που κάθε χρόνο μετακινούνται σε διαφορετικό σχολείο …. Αλλά διαθέτουμε υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικούς, επιμορφωμένους, κυρίως με δική τους πρωτοβουλία, που καταφέρνουν να εξισσοροπούν τις τεράστιες ελλείψεις.

Οι εκπαιδευτικοί επωμίζονται καθημερινά ευθύνες και ρόλους που δεν τους αναλογούν καθώς καλούνται να είναι οι ιατροί που ελέγχουν τον εμβολιασμό των μαθητών, οι πολιτικοί μηχανικοί που πιστοποιούν την καταλληλότητα των σχολικών κτηρίων, οι τροχονόμοι που ευθύνονται για την ασφαλή προσέλευση και αποχώρηση των μαθητών, οι υπάλληλοι πολλών άλλων δημοσίων υπηρεσιών (Δήμων, Περιφέρειας, ασφαλιστικών ταμείων κτλ) που μεριμνούν για την καταχώρηση στοιχείων σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες τόσο των μαθητών όσο και του εκπαιδευτικού προσωπικού των σχολείων και εσχάτως οι τεχνολόγοι τροφίμων, τραπεζοκόμοι ή εξειδικευμένοι υγιειονομικοί υπάλληλοι που θα ελέγχουν την ποιότητα, τη θερμοκρασία και τη συντήρηση και διανομή των σχολικών γευμάτων!

Συχνά, οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται στο στόχαστρο της κοινής γνώμης και καλούνται να αποδείξουν πως δεν είναι αυτοί υπεύθυνοι, πως είναι διαφορετικά τα καθήκοντά τους, τόσο από αυτά που τους έχουν ανατεθεί όσο και από αυτά τα οποία οι ίδιοι διαθέτoντας φιλότιμο έχουν αναλάβει χωρίς να τους ανατεθούν…. το θεωρούν ηθική τους υποχρέωση που πηγάζει από το λειτούργημα που υπηρετούν και τον τιμητικό τίτλο που η ίδια η κοινωνία τους έχει αποδώσει να τους αποκαλεί Δασκάλους!

Oπως έλεγε ο Ε.Παπανούτσος υπάρχει μια πολύ σημαντική διαφορά πού χωρίζει το Δάσκαλο από τούς άλλους Επαγγελματίες, και τον πλησιάζει προς όσους ασκούν μέσα στην κοινωνία ευγενή, σοβαρά και για τούτο ευαίσθητα λειτουργήματα, όπως π.χ. είναι ό ιερέας, ό δικαστής, ό πολιτικός. “Όταν καλούμε ένα αρχιτέκτονα να μας σχεδιάσει το σπίτι πού θα χτίσουμε, ή πηγαίνουμε σ’ ένα γιατρό να μας χειρουργήσει ή διαπραγματευόμαστε ένα ζωγραφικό πίνακα πού μας αρέσει, δεν ρωτούμε (θα ήταν ανόητο να ρωτήσουμε) για το ήθος του αρχιτέκτονα, του γιατρού, του ζωγράφου, τί είδος άνθρωπος είναι, τι χαρακτήρα έχει, αν μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στην ευσυνειδησία, στην ευγένεια των αισθημάτων, στην αρετή του. Όλα αυτά — πιστεύουμε — αφορούν την ιδιωτική ζωή, είναι άσχετα με το έργο πού του ζητούμε, και επομένως δεν μας ενδιαφέρουν. Κι ένας ακόλαστος αρχιτέκτων, κι ένας υποκριτής ή αναξιόπιστος χειρουργός, κι ένας άτακτος στη ζωή του καλλιτέχνης μπορεί να κάνει άριστα τη δουλειά του.

Στο δάσκαλο όμως πού έχει αμφίβολο ήθος, εμπαθή και διαστρεμμένο χαρακτήρα, πως να παραδώσουμε το παιδί μας να το μορφώσει;Κάτι περισσότερο, κάτι πιο πέρα από τα προσόντα αυτά χρειάζεται ό δάσκαλος· μέταλλο ψυχής γνήσιο και υψηλής ποιότητας”.