«​​Ημουν 6 χρόνων και θυμάμαι το φωτεινό σπίτι και τον βόμβο της ηλεκτρικής σκούπας, που η μητέρα μου έσερνε από δωμάτιο σε δωμάτιο. Ημουν 9 χρόνων και θυμάμαι ότι βούλιαζα στον καναπέ και έβλεπα τα παιδικά του Ντίσνεϊ στην τηλεόραση. Μου άρεσε το σπίτι. Μου άρεσε το φως που έμπαινε από τα μεγάλα παράθυρα, σαν λευκαντικό που έσβηνε κάθε θλίψη.

Απόστολος Λακασάς

Μου άρεσε που έβρισκα πάντα ένα βιβλίο ή ένα περιοδικό πάνω σε κάθε επιφάνεια. Μόνο που το σπίτι δεν ήταν δικό μου». Ετσι ξεκινά το κείμενο που έστειλε ο Jonathan Ababiy, στην αίτησή του για να γίνει δεκτός στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα των ΗΠΑ. Οι New York Times δημοσιεύουν κάθε χρόνο μια επιλογή από τα χιλιάδες δοκίμια που στέλνουν οι ίδιοι οι υποψήφιοι ύστερα από πρωτοβουλία της εφημερίδας, και βρήκα το κείμενο του Jonathan Ababiy στο eteroklita.blogspot.gr της συναδέλφου Ουρανίας Λαμψίδου.

Ο Jonathan είναι παιδί μεταναστών από τη Μολδαβία, ζει πια στις ΗΠΑ και οι εικόνες που περιγράφει είναι από το σπίτι ενός ζευγαριού καθηγητών όπου η μητέρα του δούλευε ως καθαρίστρια. «Το σπίτι τους έγινε η επιβίωσή μας… Η μητέρα μου περνάει τις μέρες της με λαστιχένια γάντια και σέρνει μια μπλε Χούβερ πάνω στα χαλιά. Στη Μολδαβία καλλιεργούσε αγγούρια και ντομάτες. Πέρασε αμέτρητες ώρες γονατιστή στο χώμα, με καρτερία και φιλότιμο… Το σπίτι των καθηγητών ήταν ένα τηλεσκόπιο από όπου έβλεπα πώς ζούσε το άλλο, πλούσιο, μισό. Τους γνώριζα από ό,τι άφηναν πίσω τους: τους New York Times πρόχειρα διπλωμένους, τα ανοικτά βιβλία, την τηλεόραση ρυθμισμένη στο National Geographic. Αρχισα να δανείζομαι βιβλία από τη σχολική βιβλιοθήκη, να διαβάζω τις ειδήσεις με ευλάβεια… Οι εργοδότες της μητέρας μου άφηναν τα πειστήρια της επιτυχίας τους και εγώ προσπαθώ να φτιάξω με τα υλικά αυτά τη δική μου συνταγή…»

Ελπίζω πως ο Jonathan θα έγινε δεκτός στο πανεπιστήμιο, κρίνοντας από τη δύναμη του κειμένου. Στην Ελλάδα, βέβαια, η συζήτηση για το νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ έχει ως κύριο όρο την τήρηση του αδιάβλητου, και μόνο. Οι λόγοι για την κοντόφθαλμη θεώρηση περί αδιαβλήτου σχετίζονται με την έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς και το ελληνικό σχολείο, αλλά και τους τρόπους διαμόρφωσης της προσωπικής και κοινωνικής ταυτότητάς μας. Ποιος γονιός θα παραδεχόταν ότι το κείμενο του Jonathan είναι καλύτερο από του παιδιού του, εάν και οι δύο διεκδικούσαν θέση στην Ιατρική Αθηνών;