Χωρίς και το πόρισμα του ΙΕΠ στη Bουλή – Στη Βουλή μπαίνει το “πόρισμα των πορισμάτων” για το και μεταξύ των ΑΕΙ συζητούνται αναπτυξιακές προοπτικές και μεταπτυχιακά. Για το πρώτο 15νθήμερο του Φεβρουαρίου προγραμματίζεται η παρουσίαση της ενδιάμεσης έκθεσης του ΟΟΣΑ για την Παιδεία

Χωρίς τις προτάσεις για το και τον τρόπο εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση κατατίθεται στους βουλευτές το πόρισμα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για την αναμόρφωση του Λυκείου. Εκτός νέου απροόπτου, την Τετάρτη στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής θα γίνει η εισήγηση του “πορίσματος των πορισμάτων” (που προέκυψαν κατά τη διεξαγωγή του Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία πέρυσι). Στόχος είναι μέσα στο επόμενο δίμηνο να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για την εκκίνηση των μεταρρυθμιστικών αλλαγών στο Λύκειο, που θα αλλάξουν τόσο τη δομή και τη φυσιογνωμία του, όσο και το περιεχόμενο των παρεχόμενων γνώσεων (κυρίως μέσα από την αναμόρφωση των Προγραμμάτων Σπουδών).

Το αρχικό πόρισμα

Η αρχική πρόταση του ΙΕΠ, που αποκάλυψε την περασμένη Τρίτη η “Α”, περιλάμβανε την καθιέρωση 11ετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης, που θα σταματά στην Α΄ Λυκείου, κοινή Α’ τάξη στα Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια με πολυκλαδικό χαρακτήρα και σταδιακή επέκταση της πολυκλαδικότητας στο διετές Λύκειο, δραστικό περιορισμό των μαθημάτων, εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με τον μέσο όρο 4 πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων (χωρίς συντελεστές βαρύτητας), επένδυση στις επιλογές των μαθητών. Το πόρισμα πρότεινε απόκτηση του Εθνικού Απολυτηρίου με τον βαθμό των 4 μαθημάτων (ενδεικτικά, 80% μέσω ενδοσχολικών εξετάσεων και 20% μέσω ).

Το πόρισμα που πάει στη Βουλή

Η τελική μορφή του πορίσματος που θα φτάσει στη Βουλή αφήνει εκτός τους σχεδιασμούς για το απολυτήριο και τις ύστερα από αντιδράσεις εκπαιδευτικών κύκλων, τόσο για την “εκ νέου εισαγωγή των στο Λύκειο”, όσο και για τις απορίες που δημιουργήθηκαν για το αν τελικά το Εθνικό Απολυτήριο θα μετράει στην εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η “Α” επικοινώνησε με τον πρόεδρο του ΙΕΠ Γ. Κουζέλη, που διευκρίνισε ότι ουδέποτε στην πρόταση του ΙΕΠ δεν γινόταν αναφορά στην προσμέτρηση του Εθνικού Απολυτηρίου για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια. Κατά την πρώτη εκδοχή του πορίσματος, η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια προβλεπόταν να γίνεται με τον μέσο όρο τής βαθμολογίας των μαθημάτων που εξετάζονταν -μόνο- . Σε κάθε περίπτωση πάντως η εν λόγω πρόταση δεν θα φτάσει, για την ώρα, στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, ώστε η συζήτηση να εστιάσει στο Λύκειο…

Σταθερή η πολυκλαδικότητα

Εδώ παραμένει η πρόταση περί πολυκλαδικότητας, κατά την οποία θα υπάρχει ενιαίος κορμός στην Α’ τάξη των Γενικών Λυκείων και των Επαγγελματικών Λυκείων και προοδευτικά θα αυξάνεται η δυνατότητα των μαθητών να επιλέγουν μέσα από σειρά μαθημάτων (και επαγγελματικοτεχνικών) στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Παράλληλα, διατυπώνεται η πρόταση να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας των υποχρεωτικών μαθημάτων, τα οποία σταδιακά θα μειώνονται, ενώ στόχος είναι τα μαθήματα να διδάσκονται εντός ευρύτερων επιστημονικών ενοτήτων. Η πρόταση περιλαμβάνει να μεταβληθεί σταδιακά ο τρόπος αξιολόγησης και να ενταθεί η παρουσία των εργασιών στη σχολική ζωή.

Εσωκομματικές διεργασίες

Σημειωτέον, εν μέσω διαδικασιών αναθεώρησης της πρότασής του για την Εκπαίδευση βρίσκεται το Τμήμα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ. Οργανώνοντας συνδιάσκεψη στις αρχές Φεβρουαρίου, στοχεύει να παρουσιάσει έναν σχεδιασμό που θα θέσει υπ’ όψιν του υπουργείου Παιδείας σε επίπεδο πρότασης. Η συνεργασία, κατά τις πληροφορίες, μεταξύ του Κ. Γαβρόγλου και του Τμήματος είναι ιδιαίτερα συχνή και αποδοτική. Το ίδιο ισχύει και για την κοινοβουλευτική Επιτροπή Παραγωγής και Ελέγχου Κυβερνητικού Έργου (ΕΠΕΚΕ) του ΣΥΡΙΖΑ για την Παιδεία, όπου συζητήθηκε εκτενώς το πόρισμα του ΙΕΠ.

Τέσσερα σημεία για τα ΑΕΙ

Εμβαθύνοντας με την αναμόρφωση του Λυκείου το νήμα των αλλαγών που ξεκίνησαν επί υπουργίας Νίκου Φίλη σε Δημοτικά και Γυμνάσια, στόχος του Κ. Γαβρόγλου είναι να συνδεθούν σε ένα κοινό “μεταρρυθμιστικό αφήγημα” και με τις αλλαγές στην Τριτοβάθμια. Τυπικά, αύριο λήγει η προθεσμία των συνόδων πρυτάνεων και προέδρων -σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ αντίστοιχα- για να υποδείξουν εκπροσώπους για τέσσερις επιτροπές που θα αναλάβουν να επεξεργαστούν μέτρα σε τέσσερις άξονες:

α. Απλοποίηση των διαδικασιών – Ενίσχυση του αυτοδιοίκητου των ιδρυμάτων

β. Ρυθμίσεις για τα Προγράμματα Σπουδών

γ. Νομικό Πλαίσιο για την Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση

δ. Ανάπτυξη ιδίων εσόδων των ιδρυμάτων

Ο Κ. Γαβρόγλου έχει ήδη θέσει υπ’ όψιν των διοικήσεων των ΑΕΙ τις δικές του προτάσεις συν τους πυλώνες ενός οικονομικού πλάνου για την ενίσχυση της οικονομικής αυτονομίας των ιδρυμάτων. Στο πλαίσιο αυτό προτάθηκε σειρά αλλαγών στα μεταπτυχιακά, που εξασφαλίζουν την ελεύθερη πρόσβαση όλων των φοιτητών που ικανοποιούν τα ακαδημαϊκά κριτήρια εισαγωγής, ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση. Το πού θα κάτσει η μπίλια αποτελεί ανοιχτό ζήτημα, ωστόσο στόχος είναι να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος σε εύλογο χρονικό διάστημα. Το ίδιο ισχύει και για τα ζητήματα της φοιτητικής μέριμνας.

Πεδίο συναίνεσης

Μεγαλύτερες συναινέσεις αναζητούνται, πάντως, όσον αφορά την αλλαγή της διοικητικής δομής των ιδρυμάτων. Όχι τόσο στην επαναφορά των πρυτανικών συμβουλίων (με συμμετοχή του πρύτανη, των αντιπρυτάνεων από ξεχωριστή λίστα εκλογής και εκλεγμένων από τη Σύγκλητο μελών), όσο στην κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρυμάτων, αφού αποτελεί σχεδόν κοινή παραδοχή ότι δεν λειτούργησαν αποτελεσματικά. Στην πρόταση του Κ. Γαβρόγλου περιλαμβάνεται η αντικατάστασή τους από Περιφερειακά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΠΣΑΕ), ένα σε κάθε Περιφέρεια, στα οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των ΑΕΙ και των ερευνητικών κέντρων. Τα ΠΣΑΕ θα εξασφαλίζουν κατά τον στόχο μεγαλύτερη αυτονομία στα ιδρύματα, θα προτείνουν αναπτυξιακό σχεδιασμό και σε περιφερειακό επίπεδο θα προωθούν το ζήτημα του Ενιαίου Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας. Κατά την πρόταση, κάθε Περιφερειακό Συμβούλιο Ανωτάτης Εκπαίδευσης θα χρηματοδοτηθεί με περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ για να μπορέσει άμεσα να προχωρήσει στην υλοποίηση των προγραμματισμών του.

Φτάνει ο ΟΟΣΑ

Τρίτο “μέτωπο” για τις ερχόμενες εβδομάδες είναι ο ΟΟΣΑ. Για την ακρίβεια, η δημοσιοποίηση της ενδιάμεσης έκθεσης του οργανισμού, που με τον μέχρι τώρα σχεδιασμό θα γίνει στις 10 Φεβρουαρίου. Ούτε τώρα, ούτε στην τελική έκθεσή του ο οργανισμός δεν θα προτείνει “εργαλειοθήκη” για την Παιδεία. Κατά τα συμφωνηθέντα, θα αποτιμήσει την κατάσταση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος σε έξι άξονες, προτείνοντας διαθέσιμες επιλογές (policy options), όχι συστάσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις. Μεταξύ αυτών, οι επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών, η αυτονομία της σχολικής μονάδας, η προώθηση της αριστείας και της εξωστρέφειας στην Τριτοβάθμια. Στο πλαίσιο της έρευνας του ΟΟΣΑ, θα εξεταστούν τα οικονομικά της εκπαίδευσης. Η ελληνική κυβέρνηση θα ανακοινώσει εντός των ημερών -και επίσημα- τη σύσταση επιτροπής για την αποτίμηση της οικονομικής κατάστασης όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, ώστε σε βάθος τριετίας να καλυφθεί το σύνολο των ανελαστικών δαπανών τους, και να εξασφαλιστούν καλύτεροι όροι λειτουργίας σχολείων και ΑΕΙ.

Οι έξι άξονες

1. Διαδικασίες διαμόρφωσης του προϋπολογισμού για την εκπαίδευση.

2. Τρόποι για την αύξηση της παιδαγωγικής αυτονομίας των σχολείων, των πανεπιστήμιων, άλλων μεταλυκειακών θεσμών.

3. Αποτελεσματική σχολική διοίκηση, επιμόρφωση των στελεχών της εκπαίδευσης.

4. Ανάπτυξη ολοήμερων σχολείων.

5. Συγκρότηση ενός Ενιαίου Δημόσιου Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας.

6. Αξιόπιστη παρακολούθηση της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης