– Γέροντα, ὁ διάβολος θυμᾶται τὴν προηγούμενη κατάστασή του;
– Ἄν θυμᾶται λέει; Αὐτός εἶναι πῦρ καὶ μανία, γιατί δὲν θέλει νὰ γίνουν ἄλλοι Ἄγγελοι, ποὺ θὰ τὸν ἀντικαταστήσουν. Καὶ ὅσο πάει χειρότερος γίνεται. Ἐξελίσσεται στὴν κακία καὶ στὸν φθόνο.
Ὤ, ἄν νιώση κανεὶς τὸ κατάντημα τοῦ διαβόλου, θὰ κλαίη μέρα-νύχτα! Ἐδῶ ἕναν καλό ἄνθρωπο βλέπει κανεὶς ποὺ ἀλλάζει, γίνεται ἐγκληματίας, καὶ πόσο στενοχωριέται! Πόσο μᾶλλον νὰ δή ἔτσι ὄχι ἕναν ἄνθρωπο ἀλλὰ ἕναν Ἄγγελο! Κάποτε, ἕνας μοναχός εἶχε πονέσει πολύ τους δαίμονες καὶ, ἐνῶ προσευχόταν γονατιστός, πεσμένος κάτω, ἔλεγε τὰ ἑξῆς:

«Ἐσύ Θεὸς εἶσαι καὶ, ἅμα θέλης, μπορεῖς νὰ βρής ἕναν τρόπο γιὰ νὰ σωθοῦν καὶ αὐτοί οἱ δυστυχισμένοι δαίμονες, οἱ ὁποῖοι, ἐνῶ εἶχαν τέτοια μεγάλη δόξα πρῶτα, τώρα ἔχουν ὅλη τὴν κακία καὶ τὴν διαβολιά τοῦ κόσμου καὶ, ἐὰν δὲν μᾶς προστὰτευες, θὰ μᾶς εἶχαν ρημάξει ὅλους τους ἀνθρώπους». Ἐνῶ λοιπόν ἔλεγε αὐτὰ τὰ λόγια προσευχόμενος μὲ πόνο, βλέπει ἕνα κεφάλι σκυλήσιο δίπλα του νὰ τοῦ βγάζη τὴν γλώσσα του καὶ νὰ τὸν κοροϊδεύη. Τὸ ἐπέτρεψε φαίνεται ὁ Θεὸς αὐτό, γιὰ νὰ πληροφορήση τὸν μοναχό ὅτι Ἐκεῖνος ἕτοιμος εἶναι νὰ τούς δεχθῆ, ἀρκεῖ νὰ μετανοήσουν, ἀλλὰ αὐτοί δὲν θέλουν τὴν σωτηρία τους.
Βλέπετε, ἡ πτώση τοῦ Ἀδάμ ἀντιμετωπίσθηκε μὲ τὸν ἐρχομό τοῦ Θεοῦ στὴν γῆ, μὲ τὴν Ἐνανθρώπηση. Ἐνῶ τοῦ διαβόλου ἡ πτώση δὲν ὑπάρχει περίπτωση νὰ ἀντιμετωπισθῆ, ἐκτός ἄν ταπεινωθῆ. Ὁ διάβολος δὲν διορθώνεται, γιατί δὲν θέλει. Ξέρετε πόσο θὰ χαιρόταν ὁ Χριστός! Καὶ ὁ ἄνθρωπος, μόνον ὅταν δὲν θέλη, δὲν διορθώνεται.

Ἡ ταπείνωση ἔχει μεγάλη δύναμη καὶ διαλύει τὸν διάβολο. Ὅπου ὑπάρχει ταπείνωση, δὲν ἔχει θέση ὁ διάβολος. Καὶ ὅπου δὲν ὑπάρχει διάβολος, ἑπόμενο εἶναι νὰ μήν ὑπάρχουν πειρασμοί. Μία φορά ἕνας ἀσκητής ζόρισε ἕνα ταγκαλάκι νὰ πῆ τὸ «Ἅγιος ὁ Θεός…» Εἶπε τὸ ταγκαλάκι «Ἅγιος ὁ Θεός, ἅγιος ἰσχυρός, ἅγιος ἀθάνατος», «ἐλέησον ἠμάς» δὲν ἔλεγε. Πές: «ἐλέησον ἡμᾶς»! Τίποτε! Ἄν τὸ ἔλεγε, θὰ γινόταν Ἄγγελος. Ὅλα τὰ λέει τὸ ταγκαλάκι, τὸ «ἐλέησον μὲ» δὲν τὸ λέει, γιατί χρειάζεται ταπείνωση. Τὸ «ἐλέησον μὲ» ἔχει ταπείνωση, καὶ δέχεται ἡ ψυχή τὸ μεγάλο ἔλεος τοῦ Θεοῦ ποὺ ζητάει.
ΑΓΙΟΥ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΛΟΓΟΙ Α΄, ΜΕ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ, εκδ. ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ», ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1998, σσ. 33 – 34.