Οδηγίες διδασκαλίας για το Διδακτικό Αντικείμενο των Εικαστικών για το ΔΗΜΟΤΙΚΟ και το ΓΥΜΝΑΣΙΟ στις

Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (πράξη 40/06-10-2016 του Δ.Σ) σας αποστέλλουμε τις παρακάτω οδηγίες διδασκαλίας για το Διδακτικό Αντικείμενο των Εικαστικών για το ΔΗΜΟΤΙΚΟ και το ΓΥΜΝΑΣΙΟ στις Δομές Υποδοχής Εκπαίδευσης Προσφύγων (Δ.Υ.Ε.Π.) για το σχολικό έτος 2016-2017.

Γνωστικό αντικείμενο: Εικαστικά

Βαθμίδες Εκπαίδευσης: Δημοτικό – Γυμνάσιο

Τάξεις: Α’ – Β’ Δημοτικού (6-8 ετών), Γ’ – Δ’ Δημοτικού (8-10 ετών), Ε΄-Στ΄ Δημοτικού (10-12 ετών) και Γυμνάσιο (12-15 ετών)

Το προτεινόμενο Πρόγραμμα για τα Εικαστικά δεν είναι δεσμευτικό ως προς τη διδακτέα ύλη και αφορά τους μαθητές όλων των βαθμίδων που φοιτούν στις ΔΥΕΠ.

Οδηγίες για τους εκπαιδευτικούς όσον αφορά τα Εικαστικά:

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

  1. 1. Εκπαιδευτικό και Ερευνητικό Υλικό που αποτιμήθηκε για το μάθημα των Εικαστικών:

-Πρόγραμμα Σπουδών για τα Εικαστικά για όλες τις βαθμίδες της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης σύμφωνα με το «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα)

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS 295450

-Οδηγός Εκπαιδευτικού για τα Εικαστικά σύμφωνα με το «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS 295450

-Τα ισχύοντα Α.Π. ( ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ) των Εικαστικών

  1. Η διδασκαλία των μαθημάτων Αισθητικής Αγωγής (Θέατρο-Εικαστικά-Μουσική) στις δομές υποδοχής:

Στις δομές υποδοχής θα φοιτήσουν παιδιά από 7-12 ετών (Δημοτικό) και 12-15 ετών (Γυμνάσιο). Οι τάξεις θα οργανωθούν ηλικιακά ως εξής: 6-8 (αντιστοιχεί σε Α’ – Β’ Δημοτικού), 8-10 (Γ’ – Δ’), 10-12 (Ε-Στ) και 12-15 (Γυμνάσιο).

Στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο η Αισθητική Αγωγή έχει από δύο (2) ώρες διδασκαλίας.

  1. 3. Το πρόγραμμα που προτείνεται απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες των μαθητών που φοιτούν στις τάξεις των Δομών Υποδοχής Εκπαίδευσης Προσφύγων .

Διδακτικό μαθησιακό αντικείμενο: Εικαστικά

Γενικός σκοπός των Εικαστικών είναι οι μαθητές να εκφραστούν, να γνωρίσουν και να απολαύσουν τις Εικαστικές Τέχνες, συμμετέχοντας σε ισόρροπες δραστηριότητες δημιουργίας εικαστικών και άλλων έργων.

Η δημιουργική δραστηριότητα βοηθάει όλους τους μαθητές να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, τις φοβίες τους, τις σκέψεις τους, τον ψυχικό τους κόσμο, να δώσουν εικόνα στη σιωπή.

Αναπτύσσει την κριτική σκέψη και προσφέρει τη δυνατότητα προσαρμογής και αντιμετώπισης των συνεχών αλλαγών όπως κοινωνικών, πολιτικών, πολιτισμικών κ.ά.

Οι τέχνες είναι ένας σιωπηλός και ασφαλής δημιουργικός τρόπος έκφρασης και αντιμετώπισης της πραγματικότητας.

Οι εκπαιδευτικοί των Εικαστικών, προτείνεται να διαφοροποιούν τις παιδαγωγικές τους μεθόδους ανάλογα με το μαθητικό κοινό, τις συναισθηματικές και πολιτισμικές διαφοροποιήσεις. Προτείνεται να προσαρμόζουν, να αναπτύσσουν, να συνδυάζουν τη διδακτέα ύλη, να εμβαθύνουν και να επιλέγουν ανάλογα με το χρόνο που διαθέτουν και τις ιδιαιτερότητες και τις διαφοροποιήσεις του μαθητικού δυναμικού.

Σκοπός είναι οι μαθητές/τριες να μπορούν να δημιουργήσουν, να γνωρίσουν τον εαυτό τους, τους άλλους και το περιβάλλον τους.

Ενώ παράλληλα αποκτούν οικειότητα με την Παγκόσμια Ιστορία της Τέχνης και τον Πολιτισμό. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν το προτεινόμενο πρόγραμμα ως βοηθητικό οδηγό και να το προσαρμόσουν στο μάθημά τους.

Το πρόγραμμα είναι δομημένο σε έξι άξονες:

  1. «Απλά υλικά, μέσα, τεχνικές»,
  2. «Μορφικά Στοιχεία»,
  3. «Θέμα»,
    1. «Ιστορία Τέχνης – καλλιτέχνες»,
    2. «Εισαγωγή στις αισθητικές αξίες».

Διδακτικό μαθησιακό αντικείμενο: Εικαστικά

-Οι προτεινόμενες δραστηριότητες δεν απαιτούν προσέγγιση με παρατακτική διάταξη, αλλά έχουν ενδεικτικό χαρακτήρα και παρέχουν στον εκπαιδευτικό δυνατότητα επιλογής. ‘Άλλωστε, πρόκειται για ένα πρόγραμμα δομημένο σε άξονες βασικών εργαλείων για την προσέγγιση των Εικαστικών, άρα δεν υπάρχει κάποια δέσμευση ως προς τη σειρά προσέγγισης των θεμάτων.

-Στις Δ.Υ.Ε.Π. προβλέπεται η Αισθητική Αγωγή να έχει από δύο (2) ώρες διδασκαλίας, τόσο στο Δημοτικό όσο και στο Γυμνάσιο. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι το κάθε θέμα δεν εξαντλείται

απαραίτητα σε μία διδακτική ώρα. Ο εκπαιδευτικός θα κρίνει ανάλογα με τις ανάγκες της ομάδας του πόσο χρόνο θα αφιερώσει στην κάθε δραστηριότητα.

-Το προτεινόμενο Πρόγραμμα δεν είναι δεσμευτικό ως προς τη διδακτέα ύλη και αφορά τους μαθητές όλων των βαθμίδων που φοιτούν στις Δ.Υ.Ε.Π.

Γενικοί διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές/τριες:

  • Να δημιουργούν δικά τους πρωτότυπα έργα, δηλ. να εκφράζουν τα συναισθήματα τους, τις σκέψεις τους και τα βιώματα τους και να τα μετασχηματίζουν μέσα από τα Εικαστικά.
  • Να δημιουργήσουν έργα με διαφορετικές τεχνοτροπίες.
  • Να μη φοβούνται τον πειραματισμό και την κριτική.
  • Να συνεργάζονται για να δημιουργούν έργα που μεταφέρουν μηνύματα που η ομάδα έχει επιλέξει.
  • Να συνδέσουν την τέχνη με την κοινωνία και με την πραγματικότητα τους.
  • Να γνωρίσουν καλλιτέχνες, να μάθουν για τη ζωή και το έργο τους.
  • Να καλλιεργήσουν το στοχασμό, την επινόηση, τη φαντασία, την παρατήρηση.
  • Να μάθουν να επεξεργάζονται και να προσδιορίζουν τις ιδέες τους για να τις εκφράσουν οπτικά.
    • Να κατανοήσουν τους τρόπους που διαφορετικές πολιτισμικές ομάδες χρησιμοποιούν τις οπτικές ποιότητες για να εκφράσουν τις σκέψεις τους, τις ιδέες τους.
    • Να μάθουν να χρησιμοποιούν τα κατάλληλα μέσα για να αποδώσουν μια εκφραστική πρόθεση.
    • Να αναπτύσσουν έλεγχο ως προς τα διαφορετικά υλικά.
    • Να προσαρμόζουν τις ιδέες τους στα μέσα και το αντίστροφο.
    • Να κατανοήσουν τον συμβολισμό στα διαφορετικά μέσα.
    • Να μάθουν να αντιλαμβάνονται τις κρυφές και τις φανερές ποιότητες.
    • Να επισκεφτούν χώρους τέχνης και πολιτισμού.
    • Να γνωρίσουν, διερευνήσουν, συγκρίνουν και να κατανοήσουν τη σημασία της τέχνης στην επικοινωνία ιδεών, αξιών και αντιλήψεων ανάμεσα στους διαφορετικούς πολιτισμούς, αρχαιότερους και νεότερους.

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Θέμα

Δραστηριότητες

Εκπαιδευτικό υλικό

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

Να χρησιμοποιήσουν

Εκφράζομαι

Αφηγούνται την

Α’ – Β’ τάξη Δημοτικού

απλά υλικά όπως:

μέσα από

τα

ιστορία τους μέσα

(Μαρκαδόρο, τέμπερα,

εικαστικά.

από τη ζωγραφική.

ακουαρέλα,

ξυλομπογιές) για να αφηγηθούν μια ιστορία.

Χρησιμοποιούν

Εκφράζομαι

φωτογραφίες,

Να μαθαίνουν να

μέσα από

χρωματιστά χαρτιά,

χρησιμοποιούν

διαφορετικά

κείμενα και να τα

διαφορετικά υλικά

υλικά.

συνδέουν μεταξύ

τους, για να

αφηγηθούν μια

ιστορία.

Παροτρύνονται να ασχοληθούν με ετερόκλιτα αντικείμενα της

καθημερινότητάς

τους.

Να δοκιμάζουν

Εκφράζομαι

Ζωγραφίζουν έργα

διαφορετικές τεχνικές.

μέσα από

με διαφορετικές

διαφορετικές

τεχνικές.

τεχνικές

Σύνδεση με τον Η/Υ και

Διαδίκτυο

Αναζητούν

Διερεύνηση Σε

το διαδίκτυο.

πληροφορίες και

ιστοσελίδες Μουσείων.

ζωγραφίζουν σε

Tate Moderne, Moma,

επιλεγμένες

Louvre, Whitney,

ιστοσελίδες στο

Guggenheim, Μουσείο

διαδίκτυο.

Ακρόπολης, Εθνική

Πινακοθήκη κ.ά.

Να πλάθουν και να

Πηλό,

Να πλάθουν

μορφοποιούν

πλαστελίνη,

ομαδικά ή ατομικά

ζυμάρι

έργα.

Κατασκευή κούκλας

συνδυασμένη με

αφήγηση.

2ος άξονας: Μορφικά Στοιχεία

Να αναγνωρίζουν τα χρώματα στο περιβάλλον και στα

Χρώμα

Παροτρύνονται να παίξουν με τα χρώματα και να

έργα τέχνης

δοκιμάσουν ποικίλους τρόπους χρωματισμού.

Να εκφράζουν τα

Εκφράζομαι

Εκφράζουν και

συναισθήματά τους και

μέσα από τους

καταγράφουν την

να τα αποδίδουν με

γραμμές και τα

ποικιλία που

ποικιλία γραμμών,

σχήματα και τα

εμφανίζεται στις

χρωμάτων, σχημάτων

χρώματα.

γραμμές όπως

καμπύλες ευθείες,

μονοκονδυλιές,

περιγράμματα, κ.ά.

Να κατανοήσουν τη

αποχρώσεις

Παροτρύνονται να

διαβάθμιση με χρώμα

φτιάξουν έργα με

και με μολύβι

αποχρώσεις

3ος άξονας: Θέμα

Αντλούν θέματα για τη

Φαντασία

Αποδίδουν

ζωγραφικής τους από

εικαστικά τα όνειρά

τη φαντασία τους.

τους, τις σκέψεις

τους, τους φόβους

τους.

Αντλούν θέματα από την Ιστορία της Τέχνης.

Καλλιτέχνες –

Κινήματα

Παροτρύνονται να διερευνήσουν, και

να ασχοληθούν με διαφορετικούς καλλιτέχνες αλλά και με καλλιτεχνικά κινήματα

Παρατηρούν το φυσικό

Αρχιτεκτονική

αλλά και το τεχνητό –

αστικό περιβάλλον και

τα αποδίδουν με

σχήματα.

Αντλούν θέματα από

Παροτρύνονται να

την καθημερινότητα

εκφραστούν μέσα

τους, από το

από ομαδικές

περιβάλλον τους, από

δραστηριότητες

την πολιτική, από την

ειδησεογραφία, από

φωτογραφίες, κ. ά

Αντλούν θέματα από σχολικές δραστηριότητες.

Συλλέγουν

Επιλέγουν

Κολάζ

φωτογραφίες, από

θέματα από την

περιοδικά, εφημερίδες,

επικαιρότητα

κ.ά

Αντλούν θέματα από

την Ιστορία

Αντλούν θέματα από

Ιστορίες,

Με αφορμή μια

Εποπτικό υλικό

άλλους πολιτισμούς.

παραμύθια

ιστορία, ένα ποίημα

Μουσείο Μπενάκη.

Συνδυάζουν την εικόνα

δημιουργούν έργα,

με το γραπτό λόγο.

(Κόμικς, ζωγραφιές,

αφηγήσεις, βίντεο,

κ.ά.)

Ιστορία της τέχνης μέσα από θέματα. (θεματική προσέγγιση) π.χ. το πορτραίτο, η νεκρή φύση, το τοπίο.

Παρατήρηση του οικείου περιβάλλοντος

4ος άξονας: «Ιστορία Τέχνης – καλλιτέχνες»

Σταδιακά κατανοούν τις διαφορετικές μορφές τέχνης, αλλά και τους διαφορετικούς πολιτισμούς.

Έργα Τέχνης και καλλιτέχνες

Παρουσιάζουν έργα τέχνης από τον πολιτισμό τους και τα συγκρίνουν με τους άλλους πολιτισμούς.

Σύνδεση με το Διαδίκτυο, επίσκεψη σε ιστοσελίδες μουσείων.

Κατηγοριοποιούν τα έργα ανάλογα με την εποχή και τη μορφή τους.

Π.χ. Βυζαντινή τέχνη, Αναγέννηση, Μεσαιωνική τέχνη, Σύγχρονη τέχνη

Με αφορμή ένα καλλιτέχνη ή ένα καλλιτεχνικό κίνημα, δημιουργούν εικαστικά έργα.

Σύνδεση με το Διαδίκτυο, επίσκεψη σε ιστοσελίδες μουσείων.

Με αφορμή έναν καλλιτέχνη

Αλέξης Ακριθάκης, Θεόφιλος, Miro, Kandinsky κ.ά.

5ος άξονας: «Εισαγωγή στις αισθητικές αξίες»

Εκφράζουν τη γνώμη τους, τις σκέψεις τους για τα έργα τα δικά τους και των συμμαθητών τους μέσα στην τάξη.

Σχολιάζουν, κρίνουν, ενθαρρύνονται να παρατηρήσουν.

Σύνδεση με το Διαδίκτυο, επίσκεψη σε ιστοσελίδες μουσείων.

Αναγνωρίζουν ότι ένα έργο τέχνης μπορεί να έχει δημιουργηθεί για διαφορετικούς λόγους.

Παρουσιάζουν έργα τα οποία είναι σημαντικά στις ιδιαίτερες πατρίδες τους ή αντικείμενα λατρείας και τα συζητούν στην τάξη.

Σύνδεση με το Διαδίκτυο, επίσκεψη σε ιστοσελίδες μουσείων.

Συζητούν και σχολιάζουν και παρατηρούν έργα τέχνης για τη μορφή, το

Σύνδεση με το Διαδίκτυο, επίσκεψη σε ιστοσελίδες μουσείων.

περιεχόμενο, τα σύμβολα, τα μηνύματα που μεταδίδει.

Οι διδάσκοντες/ουσες να ενημερωθούν ενυπόγραφα.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ