Να δεις τι σου ’χω για μετά…

Συντάκτης:

Με την ευκαιρία της έναρξης του νέου σχολικού έτους ο κ. Χρήστος Πιλάλης, επιτελικό στέλεχος του υπουργείου Παιδείας και μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, έστειλε άρθρο με τίτλο «Τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση», το οποίο δημοσίευσε χθες η «Εφ.Συν.».

Η ανάγνωση του άρθρου μόνο θλίψη και θυμό μπορεί να προκαλέσει, καθώς η δημοσίευσή του συμπίπτει με πρωτοφανείς παρεμβάσεις της εκπαιδευτικής πολιτικής του υπουργείου Παιδείας που έχουν αφήσει «άναυδη» τη σχολική εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς.

Η έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς συνοδεύεται με πάνω από 20.000 κενά, την ίδια ώρα που χιλιάδες αδιόριστοι εκπαιδευτικοί βρίσκονται αντιμέτωποι με μια αφάνταστη ταλαιπωρία, για την οποία σίγουρα οι «κατασκευαστές» της δικαιούνται να διεκδικήσουν να γραφτούν στο Βιβλίο Γκίνες για την ανευθυνότητά τους.

Κι αυτό, γιατί εξαναγκάζουν πάνω από 70.000 αδιόριστους εκπαιδευτικούς να καταθέσουν για δεύτερη φορά μέσα στο καλοκαίρι αίτηση πρόσληψης, καθώς ακυρώθηκε όλη η προηγούμενη διαδικασία, γιατί το υπουργείο Παιδείας δεν είχε φροντίσει, πριν εκδώσει την πρόσκληση, να πάρει ΦΕΚ!

Μέχρι χθες δεν είχαν ακόμη κατατεθεί οι νέες αιτήσεις, καθώς -λόγω προεκλογικής περιόδου- πρέπει να υπάρξει άδεια για υπηρεσιακές μεταβολές, προκηρύξεις κ.λπ. Γεγονός που σημαίνει ότι -στην καλύτερη των περιπτώσεων- οι πρώτοι αναπληρωτές, απαραίτητοι για τη στελέχωση των σχολικών μονάδων, θα εμφανιστούν το τρίτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου.

Δει δη χρημάτων…

Αν όμως η καθυστέρηση είναι η μία πλευρά, η άλλη, η ανυπαρξία πιστώσεων, είναι εξόχως σοβαρότερη. Το υπουργείο Παιδείας έχει εξασφαλίσει μόλις 12.000 πιστώσεις, ενώ χρειάζονται πάνω από 20.000 για στοιχειώδη κάλυψη των ελλείψεων σε εκπαιδευτικούς.

Την ίδια ώρα, χιλιάδες εκπαιδευτικοί βρίσκονται εγκλωβισμένοι, καθώς δεν έχουν γίνει οι αποσπάσεις τους και δεν γνωρίζουν όχι σε ποιο σχολείο, αλλά ούτε σε ποια πόλη πρόκειται να υπηρετήσουν τη νέα σχολική χρονιά, ενώ αυτή ήδη έχει ξεκινήσει (από σήμερα σε όλα τα Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας αρχίζει η διαδικασία των ανεξεταστέων). Βεβαίως ούτε λόγος για τη νέα μείωση των κρατικών εκπαιδευτικών δαπανών, ούτε για τους μηδενικούς μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών.

Τα παραπάνω, τα οποία ξεχνάει ο κ. Χρήστος Πιλάλης, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου, τα αποτελέσματα θα έλεγε κανείς μιας πολιτικής που όχι μόνο δεν έλυσε στοιχειωδώς εκπαιδευτικά ζητήματα, αλλά ενώνεται με ένα νήμα με την πολιτική των προηγούμενων ηγεσιών του υπουργείου Παιδείας.

Νέες «δεσμεύσεις»

Γιατί το παγόβουνο είναι τα μέτρα για την εκπαίδευση που ψηφίστηκαν στη Βουλή με πρωτοβουλία της κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, στο «Μνημόνιο 3», που αποτελεί νόμο πλέον, στην ενότητα «Αγορά εργασίας και ανθρώπινο κεφάλαιο» περιλαμβάνονται οι εξής δεσμεύσεις:

1.«Ευθυγράμμιση αναλογίας μαθητών ανά τάξη και εκπαιδευτικό μέχρι τον Ιούνιο του 2018. Οι αρχές δεσμεύονται να ευθυγραμμίσουν τον αριθμό των διδακτικών ωρών ανά μέλος προσωπικού, καθώς και την αναλογία των μαθητών ανά τάξη και ανά εκπαιδευτικό, με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2018». Ρητά υπογραμμίζεται ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι «οδηγίες» του ΟΟΣΑ: «Εκθεση του ΟΟΣΑ: Καλύτερες Επιδόσεις και Επιτυχείς Μεταρρυθμίσεις στην Εκπαίδευση». Τι ακριβώς όμως λέει ο ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση στη χώρα μας;

«Η μισθολογική δαπάνη ανά μαθητή είναι άνω του μέσου όρου του ΟΟΣΑ, κυρίως επειδή οι Ελληνες εκπαιδευτικοί έχουν λιγότερες διδακτικές ώρες και η Ελλάδα έχει μικρότερες σε αριθμό μαθητών τάξεις. Επίσης μικρότερο ποσοστό φοιτητών που εισάγονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ολοκληρώνουν τις προπτυχιακές τους σπουδές εντός του προβλεπόμενου χρόνου φοίτησης από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Η μέση αναλογία μαθητών/εκπαιδευτικών και ο αριθμός μαθητών ανά τάξη στην Ελλάδα είναι σημαντικά χαμηλότερα από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα διδάσκουν σημαντικά λιγότερες ώρες ετησίως από σχεδόν όλες τις άλλες χώρες στην Ευρώπη.

»Το υψηλό κόστος μονάδας οφείλεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι οι Ελληνες εκπαιδευτικοί διδάσκουν σχετικά λιγότερες ώρες και η Ελλάδα έχει μικρότερες τάξεις. Οι δράσεις πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής: αλλαγή των δομών διακυβέρνησης και διαχείρισης, κατάργηση, συνένωση ή συγχώνευση μικρών και μη αποδοτικών μονάδων, βέλτιστη αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού». Παράλληλα ο ΟΟΣΑ προτείνει ότι «η Ελλάδα θα χρειαστεί να αυξήσει τις διδακτικές υποχρεώσεις κατά περίπου τέσσερις με πέντε ώρες την εβδομάδα».

Αυτό, με απλά λόγια, σημαίνει περισσότεροι μαθητές ανά τμήμα και βέβαια αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών. Προφανώς κάτι γνώριζε ο υπουργός Παιδείας όταν μίλησε για αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών (παρόλο που μετά λίγες μέρες επιχείρησε να το διαψεύσει) και όταν με εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας ορίζεται ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα να είναι 27-30.

Παράλληλα γίνεται σαφές ότι είναι πολύ πιθανός ένας δεύτερος γύρος συγχωνεύσεων και καταργήσεων σχολικών μονάδων.

Η επανάληψη της «θεραπευτικής αγωγής» που ακολούθησαν οι προηγούμενες ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας (Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλος και Λοβέρδος), της οποίας τα αποκαΐδια αναπνέουν ακόμη όσοι σχετίζονται άμεσα με την εκπαίδευση, επιστρέφει «καλπάζοντας» ως δέσμευση της κυβέρνησης.

Το χρονοδιάγραμμα των εκπαιδευτικών «μεταρρυθμίσεων» του 3ου Μνημονίου

Εως Οκτώβριο 2015

Μεταρρύθμιση ενιαίου μισθολογίου με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου σε συνάρτηση με τις δεξιότητες, τις επιδόσεις, τις αρμοδιότητες και τη θέση του προσωπικού (βασικό παραδοτέο). Εως το 2018 μεταρρύθμιση με σκοπό βελτιωμένη δομή με περιγραφές καθηκόντων που θα αντανακλάται στο μισθολόγιο

Καθορισμός ανώτατων ορίων μισθολογικών δαπανών και επιπέδων απασχόλησης στο Δημόσιο (εντός της νέας Μεσοπρόθεσμης Δημοσιονομικής Στρατηγικής) που να συνάδουν με επίτευξη δημοσιονομικών στόχων και εξασφάλιση φθίνουσας πορείας για δημόσιες δαπάνες σχετικά με το ΑΕΠ κατά την περίοδο 2016–2019 (βασικό παραδοτέο).

Γι’ αυτό διατηρείται ο κανόνας των αποχωρήσεων το 2016. Ο συντελεστής για τα έτη 2017–19 θα καθοριστεί στη Μεσοπρόθεσμη Δημοσιονομική Στρατηγική και θα εγκριθεί τον Οκτώβριο 2015. Μετά θα αναθεωρείται κάθε 2 χρόνια

Εως Νοέμβριο 2015

Νομοθέτηση νέου πλαισίου αξιολόγησης των επιδόσεων όλου του προσωπικού στο Δημόσιο, με σκοπό καλλιέργεια πνεύματος επίτευξης αποτελεσμάτων. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων θα συνάδει με το γενικό σύστημα αξιολόγησης της δημόσιας διοίκησης.

Εως Δεκέμβριο 2015

Εκσυγχρονισμός και επέκταση επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) με βάση τη μεταρρύθμιση που εγκρίθηκε το 2013 (Ν. 4186/2013) (βασικό παραδοτέο)

➊ Θέσπιση πλαισίου ποιότητας για ΕΕΚ / μαθητεία

➋ Δημιουργία συστήματος σύνδεσης αναγκών αγοράς – δεξιοτήτων για αναβάθμιση προγραμμάτων και πιστοποίησης

➌ Δρομολόγηση πιλοτικών συμπράξεων με περιφερειακές αρχές και εργοδότες για 2015–16

➍ Χάραξη ολοκληρωμένου σχεδίου e-εφαρμογής υπουργείου Εργασίας, υπουργείου Παιδείας και ΟΑΕΔ με σκοπό την παροχή των απαιτούμενων θέσεων μαθητείας για όλους τους σπουδαστές ΕΠΑΣ – ΙΕΚ έως το 2016 και 33% σπουδαστών ΕΠΑΛ έως το 2016–17

➎ Διασφάλιση μεγαλύτερης συμμετοχής εργοδοτών και μεγαλύτερη χρήση ιδιωτικής χρηματοδότησης

Καθορισμός τριετούς στρατηγικής μεταρρυθμίσεων στο Δημόσιο (οικοδόμηση ικανοτήτων, αποπολιτικοποίηση δημόσιας διοίκησης) Βασικά παραδοτέα:

➊ Διαδικασίες προσλήψεων για διευθυντικά στελέχη

➋ Προγραμματισμός ανθρώπινων πόρων για έγκαιρη αξιολόγηση και προσλήψεις

➌ Δημοσιονομικά ουδέτερη μεταρρύθμιση μισθολογίου

➍ Σύστημα αξιολόγησης επιδόσεων

➎ Ενίσχυση μονάδων άσκησης πολιτικής

➏ Αναβάθμιση ρόλου Τοπικής Αυτοδιοίκησης – για ενίσχυση τοπικής αυτονομίας – εξορθολογισμό διοικητικών διαδικασιών – εξορθολογισμό κρατικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων τοπικής ιδιοκτησίας

➐ Εκσυγχρονισμός διαδικασίας προσλήψεων

➑ Βελτίωση κινητικότητας για καλύτερη αξιοποίηση πόρων

Θέσπιση νέου συστήματος μόνιμης κινητικότητας

Χρήση περιγραφής καθηκόντων και σύνδεση με ηλεκτρονική βάση δεδομένων που θα έχει και τις κενές θέσεις / την τελική απόφαση για κινητικότητα προσωπικού θα παίρνει η εκάστοτε υπηρεσία

Οι Αρχές θα συνεχίσουν να εντοπίζουν παράνομες προσλήψεις, ασφαλιστικά μέτρα, πειθαρχικές υποθέσεις και θα παίρνουν μέτρα

Από 1 Ιανουαρίου 2016

Εναρξη ισχύος νέου μισθολογίου

Εως Απρίλιο 2016

Επικαιροποίηση έκθεσης ΟΟΣΑ του 2011 – αξιολόγηση εκπαιδευτικού συστήματος / επανεξέταση σε όλη την εκπαίδευση

➊ Συνεργασία Πανεπιστημίων, ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων για ενίσχυση καινοτομίας – επιχειρηματικότητας

➋ Νέο Σχολείο για εξορθολογισμό (τάξεων, σχολείων, Πανεπιστημίων). Λειτουργία, διακυβέρνηση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αποδοτικότητα, αυτονομία δημόσιων, εκπαιδευτικών μονάδων

➌ Αξιολόγηση, διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα

Η επανεξέταση θα προτείνει συστάσεις σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ και τους εμπειρογνώμονες

Εως Μάιο 2016

(έγκριση έως Ιούλιο 2016, σε ισχύ από 2016–17 ει δυνατόν)

Επικαιροποιημένο εκπαιδευτικό σχέδιο δράσης

Με βάση συστάσεις επανεξέτασης και υποβολή προτάσεων για δράσεις

Εως Ιούνιο 2018

(το αργότερο)

Ευθυγράμμιση αριθμού διδακτικών ωρών ανά μέλος προσωπικού και αναλογία μαθητών ανά εκπαιδευτικό, με βέλτιστες πρακτικές ΟΟΣΑ

Πηγή: Γιώτα Ιωαννίδου, μέλος του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ, Σεπτέμβριος 2015