Α. Λιάκος: Η όποια αλλαγή στο εξεταστικό σύστημα δεν θα υλοποιηθεί φέτος

Το 2011 το υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια συγκέντρωναν οι υποψήφιοι των Εσπερινών Επαγγελματικών Λυκείων της Ομάδας Β’. Κάτι συμβαίνει εκεί. Πληθυσμός φαίνεται να μετακινείται από Γενικά Λύκεια σε Εσπερινά ΕΠΑΛ στη Γ’ Λυκείου. Τι μας δείχνει αυτό; Ότι, αν το κράτος δεν ρυθμίσει το σύστημα, θα το ρυθμίσει η κοινωνία”.

Με μια πολύ ενδιαφέρουσα επισήμανση ο Νίκος Παΐζης, επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ, επιχείρησε να αιτιολογήσει σε συνεργασία με τον Αντώνη Λιάκο, πρόεδρο της Επιτροπής Διαλόγου για την Παιδεία, τις αλλαγές που προτείνει η Επιτροπή.

Διετές Λύκειο, Εθνικό Απολυτήριο, κατάργηση πανελλαδικών και εισαγωγή στην τριτοβάθμια με βάση συντελεστή βαρύτητας για τις προτεραιότητες των μαθητών. Ακόμη κινητικότητα εντός των εγχώριων πανεπιστημίων, αλλά και δυνατότητα ισότιμης πρόσβασης στα ξένα πανεπιστήμια. Γιατί τέτοιες εκ βάθρων αλλαγές;

“Οκτώ στους δέκα μαθητές κατανέμονται σήμερα στο σύστημα με βάση έναν ανώνυμο μηχανισμό που τους τοποθετεί σε σχολές κατά τύχη” απάντησε ο Αντ. Λιάκος, κατά την παρουσίαση της πρότασης για την εισαγωγή στις ανώτατες σπουδές, διευκρινίζοντας ότι “αποτελούν προτάσεις και όχι αποφάσεις του υπουργείου”, αλλά και ότι η όποια αλλαγή αποφασιστεί δεν θα υλοποιηθεί το επόμενο έτος.

Χαρακτηρίζοντας τις πανελλαδικές ως “αδιάβλητο, αλλά καταστροφικό θεσμό”, τόνισε ότι ετησίως οι οικογένειες δαπανούν ανά νοικοκυριό στην παραπαιδεία 3.500 ευρώ, ενώ συνολικά δαπανάται 1 δισ. ευρώ κατ’ έτος. Για να αλλάξει αυτό, “θα πρέπει να αλλάξει η φυσιογνωμία του Λυκείου, που θα ακολουθεί ένα στιβαρό τετραετές Γυμνάσιο στο οποίο θα παρέχεται η εγκύκλια γνώση, χωρίς εξετάσεις, όχι αποστειρωμένη” επισήμανε.

Σήμερα υπάρχουν 446 τμήματα ΑΕΙ στη χώρα, 446 διαφορετικά προγράμματα σπουδών (182 τμήματα ΤΕΙ και 264 πανεπιστημιακά). Το 2011 όμως ως κύρια επιλογή δηλώθηκαν από τους υποψηφίους μόλις 82 τμήματα. Μέσα από το φαινόμενο του… ντόμινο, όσοι υποψήφιοι δεν πέτυχαν εκεί, οδηγήθηκαν σε τμήματα μεσαίας ζήτησης, ακόμη και στα 256 τμήματα πιο χαμηλής ανταγωνιστικότητας και ελκυστικότητας. Έτσι στα τμήματα αυτά κατέληξαν να περάσουν μαθητές που δεν τα είχαν δηλώσει ως κύρια επιλογή. Κύρια επιλογή -μέσα στις τρεις πρώτες δηλαδή- τα είχε μόνο το 24,9% όσων εισήχθησαν.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι ένας μαθητής που θέλει πραγματικά να σπουδάσει σε ένα τμήμα χαμηλής ζήτησης δεν θα μπει στο τμήμα αυτό αν δεν έχει αποστηθίσει τέλεια την Ιστορία ή δεν ξέρει Μαθηματικά. Δεν θα μπει, ακόμη κι αν το θέλει πολύ. Τη θέση του θα πάρει κάποιος υποψήφιος που δεν το θέλει πραγματικά, αλλά έχει γράψει πολύ καλύτερα στις πανελλαδικές.

Σε αυτό ακριβώς το παράδειγμα βασίζεται η πρόταση της Επιτροπής Διαλόγου για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια, που αιτιολογεί έτσι τη φοιτητική διαρροή.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα που προτείνεται; Θα επιβραβεύει όσους υποψηφίους είναι κατασταλαγμένοι αυστηρά για 10 επιλογές τμημάτων. Μπορούν να τα δηλώσουν και όλα στο μηχανογραφικό, αλλά, αν δηλώσουν πάνω από 10, δεν θα παίρνουν μπόνους μορίων -που ξεκινά από 250 μόρια και φτάνει έως 1.000.

Τα συνολικά μόρια θα προκύπτουν από την προτίμηση του υποψηφίου και τον τελεστή βαρύτητας επί αυτής, συν τον βαθμό του Εθνικού Απολυτηρίου, ενός βαθμού που θα προκύπτει από ενδοσχολικές εξετάσεις. Και πώς εξασφαλίζονται οι εξετάσεις αυτές; Εκεί η Επιτροπή Διαλόγου αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο και για τράπεζα θεμάτων, αλλά αναμορφωμένη, από την οποία θα αντλούνται θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας και ισάξια για όλα τα σχολεία. Κι αν οι ενδοσχολικές καταλήξουν πανελλήνιες; Όλα αυτά μένουν να απαντηθούν, αφού εγκριθεί σε επίπεδο προθέσεων η μεταρρύθμιση, απαντά η Επιτροπή.

Όλα στο τραπέζι, λοιπόν, όλα ανοικτά, αλλά καμία αλλαγή το νέο έτος -προς άρση παρεξηγήσεων και παραπληροφορήσεων. Όποια αλλαγή σε κάθε περίπτωση προϋποθέτει αλλαγές και στο σχολείο, αφού ορθώς, όπως παρατήρησε χθες ο Ν. Παΐζης, “το σύστημα πρόσβασης ξεκινά με την εγγραφή στα Δημοτικά ήδη”. Προϋποθέτει όμως και αλλαγές στην Τριτοβάθμια με γνώμονα ότι η φοιτητική διαρροή δεν είναι μόνο θέμα προτιμήσεων που δεν ευοδώθηκαν, αλλά και απότοκο της κρίσης που βιώνουν φοιτητές και οικογένειες, της απαξίωσης των πτυχίων σε μια απορρυθμισμένη αγορά εργασίας, σε ένα τοπίο καταπάτησης δικαιωμάτων, απότοκο της φοιτητικής διαρροής στο εξωτερικό…

ΜΙΝΑ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ