Η γνωμοδότηση της Νομικής Συμβούλου της ΔΟΕ για το εργασιακό ωράριο των εκπαιδευτικών – Μαρία Μαγδαληνή Τσίπρα Νοµική Σύµβουλος ∆ΟΕ

Ι. Επί του ερωτήµατος, που ετέθη.

Μετά την πρόσφατη αντικατάσταση του άρθρου 13 παρ. 8 του ν. 1566/1985 µέσω της διατάξεως του άρθρου 245 του ν.4512/2018, καθίσταται πλέον υποχρεωτική η παραµονή στο σχολείο κατά τις εργάσιµες ηµέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας µέχρι την συµπλήρωση έξι ωρών ηµερησίων ή τριάντα ωρών εβδοµαδιαίως; Ποια επιρροή ασκεί στο ερώτηµα η υπ’ αρ. πρ. 14181/Γ∆4/26-1-2018 εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευµάτων;

ΙΙ. Επί των εφαρµοστέων διατάξεων.

Το άρθρο 245 του ν. 4512/2018 προέβλεψε, “Η παρ. 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985 (Α` 167) αντικαθίσταται ως εξής: «8. Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων της πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης παραµένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιµες ηµέρες, πέρα από τις ώρες

διδασκαλίας, όχι όµως πέρα από έξι (6) ώρες την ηµέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδοµάδα και µ1ε

την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του Κεφαλαίου ΣΤ` του άρθρου 11, για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης του σχολείου και συνδέονται µε το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως η προετοιµασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισµάτων, η καταχώρηση-ενηµέρωση της αξιολόγησης των µαθητών, η συµµετοχή στην προετοιµασία και την πραγµατοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραµµατισµός και η αποτίµηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία µε δοµές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία µε εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τµήµα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείµενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση οµαδικών ή εξατοµικευµένων προγραµµάτων υποστήριξης συγκεκριµένων µαθητικών οµάδων ή µαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευµάτων, η ενηµέρωση των γονέων και κηδεµόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών. [..]”.

Η προγενέστερη διατύπωση του ως άνω άρθρου ήταν η εξής: “8. Όλοι οι εκπαιδευτικοί των σχολείων της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης παραµένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιµες ηµέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών, που συνδέονται µε το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως συµµετοχή σε γιορταστικές, αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενηµέρωση των γονέων και κηδεµόνων, τήρηση βιβλίων του σχολείου και εκτέλεση διοικητικών εργασιών.

Κάθε εκπαιδευτικός παραµένει υποχρεωτικά στο σχολείο, στις εργάσιµες µέρες πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, για την εκτέλεση συγκεκριµένου έργου που του έχει ανατεθεί από τα όργανα διοίκησης του σχολείου όχι όµως πέρα από έξι (6) ώρες την ηµέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδοµάδα, µε την επιφύλαξη της παραγράφου 2 της περίπτωσης ΣΤ του άρθρου 11 [..]“.

Από την συγκριτική επισκόπηση των δύο διατάξεων, ήτοι της διάταξης του άρ. 13 παρ. 8 του ν.1566/1985 και της ίδιας διάταξης µετά την τροποποίησή της από το άρ. 245 του ν.4512/2018, προκύπτουν εξαιρετικά χρήσιµα συµπεράσµατα προκειµένου να δοθεί µια ασφαλής απάντηση στο ερώτηµα που ετέθη. Έτσι, και οι δύο διατάξεις κάνουν λόγο για υποχρεωτική παραµονή των εκπαιδευτικών στο σχολείο µετά την συµπλήρωση του διδακτικού ωραρίου, όχι πέραν των 6 ωρών ηµερησίως και όχι πέραν των 30 ωρών εβδοµαδιαίως. Από την διατύπωση αυτή ευκόλως κατανοεί κανείς, ότι ο νόµος δεν προβλέπει την υποχρεωτική παραµονή στο σχολείο για 30 ώρες εβδοµαδιαίως και για 6 ώρες ηµερησίως. Αντιθέτως, µέσω και των δύο διατάξεων σκοπός του νοµοθέτη φαίνεται να είναι να ορίσει το µέγιστο των ωρών, κατά τις οποίες ένας εκπαιδευτικός µπορεί να υποχρεωθεί να παραµείνει στο σχολείο ανά ηµέρα ή ανά εβδοµάδα. Εάν ο νοµοθέτης επεδίωκε να θεσπίσει µε τον τρόπο αυτό υποχρεωτικό ωράριο 30 ωρών εβδοµαδιαίως και 6 ωρών ηµερησίως, τότε η διατύπωση την οποία θα επέλεγε θα ήταν προφανώς διαφοροποιηµένη, αφού θα παρέλειπε την φράση “όχι πέραν” και θα προέβλεπε ευθέως υποχρεωτική παραµονή έξι ωρών την ηµέρα και 30 την εβδοµάδα.

2

Αµφότερες οι διατάξεις, εκλαµβάνουν ως κύριο έργο του εκπαιδευτικού το διδακτικό έργο και σκοπούν να επιτρέψουν την αξιοποίηση των εκπαιδευτικών και σε άλλες συναφείς µεν αλλά µη διδακτικές δραστηριότητες. Κατά τούτο η ανάθεση αρµοδιοτήτων συναφών προς την εκπαιδευτική ή την διοικητική δραστηριότητα του σχολείου είναι επιτρεπτή και αντιστοίχως θεσπίζεται υποχρέωση του εκπαιδευτικού για παροχή πρόσθετης µη διδακτικής εργασίας, υπό την αναγκαία ωστόσο προϋπόθεση της µη υπέρβασης των ορίων, που ρητώς θέτει ο νόµος ήτοι των 6 ωρών ηµερησίως και των 30 ωρών εβδοµαδιαίως. Αµφότερες, ωστόσο, οι διατάξεις προβλέπουν µε απόλυτη ελαστικότητα την προσφορά πρόσθετων υπηρεσιών συναφών µε την λειτουργία του σχολείου, αφού τα όργανα διοικήσεως του σχολείου, κατά το µέτρο της εκάστοτε αρµοδιότητάς τους, αποφασίζουν την ανάθεση συγκεκριµένων µη διδακτικών καθηκόντων προς τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι και είναι υποχρεωµένοι να τα εκτελέσουν. Σκοπός, ωστόσο, αµφότερων των διατάξεων δεν είναι η θέσπιση ωραρίου στους εκπαιδευτικούς αλλά η πρόβλεψη, ότι πέραν των κυρίων καθηκόντων αυτών, ήτοι των διδακτικών, αυτοί υποχρεούνται να προσφέρουν πρόσθετο έργο, που συνδέεται µε την εν γένει εκπαιδευτική λειτουργία του σχολείου.

Από την άλλη πλευρά, παρατηρεί κανείς, ότι η απαρίθµηση των πρόσθετων αρµοδιοτήτων, που µπορούν να ανατεθούν σε εκπαιδευτικούς είναι ενδεικτική και όχι αποκλειστική αφού και οι δύο διατάξεις κάνουν χρήση της λέξεως “όπως”. Σηµαντική διαφοροποίηση, ωστόσο, παρατηρεί κανείς µεταξύ της αντικατασταθείσας διατάξεως και της ισχύουσας αναφορικά µε την ενδεικτική απαρίθµηση των εργασιών, που µπορούν προσθέτως να ανατίθενται στους εκπαιδευτικούς.

Έτσι, ενώ στην προγενέστερη διάταξη προβλέπονταν ως πρόσθετες εργασίες “συµµετοχή σε γιορταστικές, αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενηµέρωση των γονέων και κηδεµόνων, τήρηση βιβλίων του σχολείου και εκτέλεση διοικητικών εργασιών” πλέον ο κατάλογος αυτών γίνεται µακροσκελής και περιλαµβάνει µια σειρά αρµοδιοτήτων “όπως η προετοιµασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισµάτων, η καταχώρηση-ενηµέρωση της αξιολόγησης των µαθητών, η συµµετοχή στην προετοιµασία και την πραγµατοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραµµατισµός και η αποτίµηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία µε δοµές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία µε εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τµήµα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείµενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση οµαδικών ή εξατοµικευµένων προγραµµάτων υποστήριξης συγκεκριµένων µαθητικών οµάδων ή µαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευµάτων, η ενηµέρωση των γονέων και κηδεµόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών”. Χωρίς αµφιβολία, ωστόσο, ακόµα και βάσει της προγενέστερης διατάξεως του άρθρου 13 παρ. 8 του ν.1566/1985 πολλές εργασίες, που σχετίζονται µε την λειτουργία της σχολικής µονάδας, θα µπορούσαν να ενταχθούν στην υποχρέωση για παροχή πρόσθετης εργασίας, αφού η απαρίθµηση ήταν ενδεικτική και η έννοια των “διοικητικώ3ν εργασιών” µπορεί να συµπεριλάβει µια µεγάλη σειρά δράσεων, που σχετίζονται µε την λειτουργία της  σχολικής µονάδας. Βεβαίως, η απαρίθµηση των ενδεικτικών εργασιών, που µπορούν να ανατίθενται στους εκπαιδευτικούς είναι πλέον τόσο γενική που δυνητικά, ανάλογα µε τις αποφάσεις των οργάνων διοικήσεως του Σχολείου, µπορούν να απολήξουν στην αύξηση των ωρών απασχόλησης ενός εκπαιδευτικού στην σχολική µονάδα που υπηρετεί, χωρίς κάτι τέτοιο να αποτελεί ευθέως την επιδίωξη του νοµοθέτη και χωρίς στην πραγµατικότητα µία τέτοια πρόβλεψη να προκύπτει από την γραµµατική και τελολογική ερµηνεία του νόµου.

Σε καµία, ωστόσο, περίπτωση δεν εισαγόταν, µέσω της προγενέστερης διατύπωσης του άρθρου 13 παρ.8 του ν.1566/1985 αλλά ούτε και µέσω της ισχύουσας διατάξεως, υποχρέωση παραµονής στην σχολική µονάδα για 6 ώρες ηµερησίως ή 30 ώρες εβδοµαδιαίως, όταν µάλιστα αυτή η παραµονή δεν συνδέεται µε συγκεκριµένα καθήκοντα, που σχετίζονται µε το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως περιγράφεται από το νόµο. Μια τέτοια προσέγγιση θα οδηγούσε στο άτοπο να πρέπει να παραµείνει εκπαιδευτικός στην σχολική µονάδα συνολικά 6 ώρες ηµερησίως, χωρίς την ίδια στιγµή να του έχουν ανατεθεί συγκεκριµένες πρόσθετες εργασίες και χωρίς να έχει να απασχοληθεί µε οτιδήποτε.

Μία τέτοια αντίληψη, ωστόσο, δεν ήταν εντός του σκοπού του νοµοθέτη, όπως αυτός ρητώς εκφράστηκε στην γραµµατική διατύπωση του επίµαχου άρθρου.

Στις 26-1-2018 εκδόθηκε η υπ’ αρ. 14181/Γ∆4/26-1-2018 εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας, σύµφωνα µε την οποία:

1. Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων Πρωτοβάθµιας και ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης παραµένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιµες ηµέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας όπως αυτές προβλέπονται από τις κείµενες διατάξεις, όχι όµως πέρα από έξι (6) ώρες την ηµέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδοµάδα. 2. Στους εκπαιδευτικούς ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης της σχολικής µονάδας υπηρεσίες που συνδέονται µε το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως η προετοιµασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισµάτων, η καταχώρηση-ενηµέρωση της αξιολόγησης των µαθητών, η συµµετοχή στην προετοιµασία και την πραγµατοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραµµατισµός και η αποτίµηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία µε δοµές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία µε εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τµήµα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείµενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση οµαδικών ή εξατοµικευµένων προγραµµάτων υποστήριξης συγκεκριµένων µαθητικών οµάδων ή µαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευµάτων, η ενηµέρωση των γονέων και κηδεµόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών“.

4

Κατ’ αρχήν, είναι προφανές ακόµα και σε όσους δεν διαθέτουν εξειδικευµένες νοµικές γνώσεις, ότι µία εγκύκλιος σκοπό έχει να ερµηνεύσει τον νόµο και σε καµία περίπτωση να µεταβάλλει το περιεχόµενό του ή να αλλάξει τις ρυθµίσεις του. ∆εδοµένου δε του χαρακτήρα των εγκυκλίων, σε περίπτωση, που µία εγκύκλιος περιέχει ρυθµίσεις διαφορετικές από τον νόµο τότε προφανώς υπερισχύει η διάταξη νόµου, η οποία διαθέτει ανώτερη τυπική ισχύ.

Στην επίµαχη εγκύκλιο, παρατηρείται µία αισθητή διαφοροποίηση έναντι της διατάξεως του άρθρου 245 του ν. 4512/2018, η οποία δεν είναι σαφές εάν οφείλεται σε πρόθεση της διοικήσεως να επιβάλλει “δια της πλαγίου” την τήρηση 30ώρου στους εκπαιδευτικούς ή σε κακή και ανεπιτυχή διατύπωση της εγκυκλίου, η οποία προσπαθώντας να διαφοροποιηθεί από το νόµο, “έκοψε” την λογική συνέχεια της φράσεως αυτού, µε αποτέλεσµα το νόηµα που εξάγεται να είναι διαφορετικό. Σε κάθε περίπτωση, ακόµη και µε την ως άνω ανεπιτυχή διατύπωση, το περιεχόµενο της εγκυκλίου δεν φαίνεται να εισάγει ευθέως υποχρέωση τήρησης 30ωρου, αφού και η εγκύκλιος κάνει χρήση των όρων «µέχρι 6 ώρες ηµερησίως και µέχρι 30 ώρες εβδοµαδιαίως». Αντιθέτως, ο νόµος, όπως και ανωτέρω εκτέθηκε, συνδέει άµεσα την παραµονή στον χώρο του σχολείου µε την ύπαρξη συγκεκριµένου, νοµίµως ανατεθειµένου εκ των προτέρων από τα όργανα διοικήσεως του σχολείου, έργου. Υπό την έννοια αυτή η εγκύκλιος ακόµα και εάν, ήθελε υποτεθεί ότι, εισάγει ρυθµίσεις αποκλίνουσες από τον νόµο, σε καµία περίπτωση δεν υπερισχύει αυτού.

 

Σηµειώνεται, αν και δεν αποτελεί περιεχόµενο του ερωτήµατος, ότι, όπως και ανωτέρω εκτέθηκε, η αρµοδιότητα των οργάνων διοικήσεως της σχολικής µονάδας για την ανάθεση των πρόσθετων εργασιών στους εκπαιδευτικούς θα πρέπει να αναζητηθεί στις επί µέρους διατάξεις της κείµενης νοµοθεσίας. Συγκεκριµένα τα άρθρα 38 και 39 της Υ.Α. Φ.353.1/324/105657/∆1/8-10-2002 (ΦΕΚ 1340/Β/16-10-2002) προβλέπουν:

 

«Άρθρο 38. Έργο του Συλλόγου των ∆ιδασκόντων

  1. Ο Σύλλογος των ∆ιδασκόντων κάθε σχολικής µονάδας έχει την ευθύνη να υλοποιεί τους σκοπούς και τους στόχους της εκπαίδευσης µε συγκεκριµένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Στο έργο του σχολείου περιλαµβάνονται τρεις κυρίως εκπαιδευτικοί σκοποί. α) Η καλλιέργεια και ανάπτυξη των γνωστικών και των νοητικών ικανοτήτων των µαθητών. β) Η συναισθηµατική καλλιέργεια για την αποδοχή αρχών που θα στηρίξουν τις αξίες τους και θα επηρεάσουν τη συµπεριφορά τους, ώστε να διαµορφώσουν θετική στάση για τη ζωή και την κοινωνία. γ) Η καλλιέργεια και διεύρυνση τωνψυχοκινητικών ικανοτήτων του µαθητή για την απόκτηση δεξιοτήτων και την οµαλή ένταξή του στην κοινωνία. 2. Για την πραγµατοποίηση των παραπάνω σκοπών ο Σύλλογος των ∆ιδασκόντων πρέπει: α5) Να προγραµµατίζει και να οργανώνει το έργο του, να το παρακολουθεί και, τέλος, να το αξιολογεί. β) Να εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις, ώστε τα µέλη του να επιµορφώνονται διαρκώς, να ανανεώνουν τις γνώσεις τους στον επιστηµονικό τοµέα και στις επιστήµες της αγωγής (ψυχοπαιδαγωγική και διδακτική κατάρτιση), για να είναι πιο αποτελεσµατικοί στο έργο τους. γ) Να παρεµβαίνει σε περιπτώσεις φαινοµένων σχολικής αποτυχίας και διαρροής των µαθητών, εφαρµόζοντας κατάλληλα αντισταθµιστικά εκπαιδευτικά προγράµµατα για την αποτελεσµατική αντιµετώπισή τους. δ) Να ανανεώνει και να αξιοποιεί τα διατιθέµενα εποπτικά µέσα και τη σύγχρονη τεχνολογία στη διδακτική πράξη για την αποτελεσµατικότερη άσκηση του εκπαιδευτικού έργου.

Άρθρο 39 Καθήκοντα και αρµοδιότητες του Συλλόγου των ∆ιδασκόντων

Α’ Γενικά: 1. Ο Σύλλογος των ∆ιδασκόντων σε τακτική συνεδρίαση πριν από την έναρξη των µαθηµάτων προγραµµατίζει τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες για όλο το σχολικό έτος. α) Στον τοµέα της επιµόρφωσης λαµβάνει υπόψη τις ανάγκες των µελών του και µε βάση αυτές υποβάλλει πρόταση στο Σχολικό Σύµβουλο ή στο ∆ιευθυντή Εκπαίδευσης ή στον Προϊστάµενο Γραφείου, κατά περίπτωση, προκειµένου να αντιµετωπισθούν µε την ενδοσχολική επιµόρφωση. Ο Σύλλογος συνεκτιµά και τις αντίστοιχες προσπάθειες που έγιναν κατά τα προηγούµενα έτη. β) Σχετικά µε την αναγκαιότητα των αντισταθµιστικών εκ- παιδευτικών παρεµβάσεων λαµβάνει υπόψη τα δεδοµένα της σχολικής επίδοσης των µαθητών κατά το προηγούµενο διδακτικό έτος και τα συµπεράσµατα της αυτοαξιολόγησης του σχολείου για το διάστηµα αυτό. Συνεκτιµά, δηλαδή εάν εφαρµόστηκαν προγράµµατα Ενισχυτικής ∆ιδασκαλίας, Πρόσθετης ∆ιδακτικής Στήριξης, ένταξης παλιννοστούντων ή άλλων εκπαιδευτικών καινοτοµιών, σε ποιους µαθητές και µε ποιο αποτέλεσµα. γ) Στον τοµέα των µέσων, των πόρων και των προγραµµάτων εσωσχολικής ζωής λαµβάνονται υπόψη οι ανάγκες του σχολείου. 2. Ο Σύλλογος ∆ιδασκόντων παρακολουθεί και εφαρµόζει τον αρχικό προγραµµατισµό και, εφόσον, χρειασθεί παρεµβαίνει διορθωτικά. 3. Στο τέλος της σχολικής χρονιάς γίνεται η αυτοαξιολόγηση, κατά την οποία αξιολογείται ο βαθµός επίτευξης των στόχων που τέθηκαν κατά τον προγραµµατισµό και η αποτελεσµατικότητα των προγραµµατισµένων ενεργειών. Η έκθεση αυτοαξιολόγησης, στην οποία περιλαµβάνονται και οι προτάσεις για την αντιµετώπιση των αδυναµιών που έχουν διαπιστωθεί, υποβάλλεται µέσω του ∆ιευθυντή του σχολείου στον αρµόδιο Σχολικό Σύµβουλο και στον Προϊστάµενο Γραφείου. Όταν δεν υπάρχει Προϊστάµενος Γραφείου ή έκθεση υποβάλλεται στο ∆ιευθυντή Εκπαίδευσης. 4. Ο Σύλλογος ∆ιδασκόντων αποφασίζει, ύστερα από εισήγηση του ∆ιευθυντή του σχολείου, την ανάθεση στο διδακτικό προσωπικό της διδασκαλίας των µαθηµάτων στις τάξεις και τα τµήµατα. 5. Οργανώνει τον καταµερισµό των εργασιών στα µέλη του, ύστερα από εισήγηση του ∆ιευθυντή, έτσι ώστε να αξιοποιούνται οι δυνατότητες όλων των µελών του και να εξασφαλίζεται η αποτελεσµατικότητα και η οµαλή λειτουργία της σχολικής µονάδας. 6. Εισηγείται στο ∆ιευθυντ6ή Εκπαίδευσης ή στον Προϊστάµενο του Γραφείου και στον αρµόδιο Σχολικό Σύµβουλο τη λειτουργία

τµηµάτων Ενισχυτικής ∆ιδασκαλίας, Πρόσθετης ∆ιδακτικής Στήριξης και τάξεων υποδοχής. 7. Αναθέτει στους εκπαιδευτικούς του ίδιου σχολείου ώρες του προγράµµατος Ενισχυτικής ∆ιδασκαλίας για τη συµπλήρωση  του  ωραρίου.  Επίσης,  αναθέτει  υπερωριακή διδασκαλία στο πρόγραµµα Ενισχυτικής ∆ιδασκαλίας, όπως η νοµοθεσία προβλέπει. 8. Αποφασίζει, ύστερα από εισήγηση του ∆ιευθυντή του σχολείου, την ανάληψη δράσεων, πρωτοβουλιών, προγραµµάτων, την οργάνωση επισκέψεων και εκδηλώσεων που ανοίγουν το σχολείο στην κοινωνία. Με τον τρόπο αυτό ευαισθητοποιούνται και προβληµατίζονται οι µαθητές και διαµορφώνουν θετικές στάσεις και συµπεριφορές. 9. Ο Σύλλογος  ∆ιδασκόντων έχει την ευθύνη για την ποιοτική βελτίωση και την αξιοποίηση των σχολικών εγκαταστάσεων, ιεραρχώντας και προτείνοντας στη σχολική επιτροπή, µέσω του ∆ιευθυντή, την κάλυψη των αναγκών και αναθέτοντας στα µέλη του συγκεκριµένες αρµοδιότητες. 10. Αποφασίζει, σε συνεργασία µε τους Σχολικούς Συµβούλους, µε τα Επιµορφωτικά Κέντρα και τον Οργανισµό Επιµόρφωσης Εκπαιδευτικών ή µε τα Πανεπιστήµια και ΤΕΙ την οργάνωση επιµορφωτικών προγραµµάτων και σεµιναρίων σε ενδοσχολικό επίπεδο ή συµµετέχει σε γενικότερα προγράµµατα επιµόρφωσης, όταν διαπιστώνονται ανάγκες, όταν εισάγονται καινοτοµίες ή επιβάλλεται να αντιµετωπισθούν ειδικά προβλήµατα της σχολικής µονάδας. Τα προγράµµατα αυτά πραγµατοποιούνται εκτός ωρών διδασκαλίας. 11.Ο Σύλλογος ∆ιδασκόντων αποφασίζει για την πραγµατοποίηση εκδροµών, περιπάτων ή επισκέψεων, σύµφωνα µε τις κείµενες διατάξεις. 12. Ενηµερώνει, σε συνεργασία µε το

∆ιευθυντή, τους γονείς και κηδεµόνες, τουλάχιστον κάθε τρίµηνο ή τετράµηνο, σχετικά µε τη φοίτηση, την πρόοδο και τη συµπεριφορά των µαθητών. Η ενηµέρωση γίνεται εκτός των ωρών εργασίας του σχολείου.

  1. Συνεργάζεται µε όλα τα στελέχη Επιστηµονικής Παιδαγωγικής Καθοδήγησης και της ∆ιοίκησης για τον καλύτερο συντονισµό και την υλοποίηση του διδακτικού έργου, την ανταλλαγή απόψεων και την αντιµετώπιση των διάφορων διδακτικών και άλλων ζητηµάτων που ενδεχοµένως προκύπτουν. 14. Ορίζει, ύστερα από εισήγηση του ∆ιευθυντή, τους υπεύθυνους των τµηµάτων ή τάξεων για την παρακολούθηση της φοίτησης των µαθητών. Επίσης ορίζει τους συµβούλους των αντίστοιχων µαθητικών κοινοτήτων. 15. Όταν ο Σύλλογος, για οποιονδήποτε λόγο, αδυνατεί να αναθέσει στους εκπαιδευτικούς τη διδασκαλία µαθηµάτων ή την κατανοµή τάξεων και τµηµάτων, την απόφαση παίρνει ο ∆ιευθυντής του σχολείου σε συνεργασία µε τον αρµόδιο Σχολικό Σύµβουλο. Σε περίπτωση αδυναµίας να ανατεθούν εργασίες και τοµείς ευθύνης εντός του σχολείου, την απόφαση παίρνει ο ∆ιευθυντής. Β’. Ειδικές αρµοδιότητες του Συλλόγου των ∆ιδασκόντων της ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης 1. Αναθέτει υπερωριακή διδασκαλία για την κάλυψη των ωρών του ωρολογίου προγράµµατος σε εκπαιδευτικούς του ίδιου σχολείου σύµφωνα µε

τις κείµενες διατάξεις. 2. Ορίζει τους εκπροσώπους του στην επιτροπή ελέγχου της λειτουργίας των σχολικών  κυλικείων,  η  οποία  επιτροπή  σε  συνεργασία  µε  τις  µαθητικές  κοινότητες  παρακολουθεί  τ7ις συνθήκες λειτουργίας του. 3. Αποφασίζει για τη δικαιολόγηση των απουσιών των µαθητών, για την

προαγωγή, απόλυση, παραποµπή σε επανεξέταση ή απόρριψη στο τέλος του διδακτικού έτους, µε βάση τα σχετικά στοιχεία και τη βαθµολογία που έχει καταχωριστεί στα οικεία βιβλία, σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις. 4. Επιβάλλει στους µαθητές τις προβλεπόµενες από τις ισχύουσες διατάξεις ποινές. Στο τέλος του διδακτικού έτους αποφασίζει για το χαρακτηρισµό της διαγωγής, τεκµηριώνοντας τις αποφάσεις του. Γ’. Ειδικές αρµοδιότητες του Συλλόγου ∆ιδασκόντων των ΣΕΚ 1. Προτείνει στο διευθυντή τον αριθµό, το είδος και τους χώρους των εργαστηρίων κατεύθυνσης που θα λειτουργήσουν. 2. Προτείνει στο διευθυντή την ένταξη των εργαστηρίων κατεύθυνσης στον αντίστοιχο τοµέα. 3. Προτείνει στο διευθυντή, την ανάθεση της διδασκαλίας των µαθηµάτων στο εκπαιδευτικό προσωπικό που έχει διατεθεί στο ΣΕΚ και µε προτεραιότητα σε τµήµατα µαθητών των σχολικών µονάδων από τις οποίες προέρχονται. 4. Προτείνει στο διευθυντή την κατανοµή των εργασιών του ΣΕΚ µεταξύ των µελών του. Σε περίπτωση αδυναµίας πρότασης, για την κατανοµή εργασιών αποφασίζει ο ∆ιευθυντής του ΣΕΚ. 5. Κατά τις τακτικές συνεδριάσεις, µετά το τέλος των τετραµήνων, αξιολογεί τη διδακτική πράξη σε σχέση µε τα προ- γράµµατα των σχολείων και προτείνει λύσεις. 6. Το διδακτικό προσωπικό του ΣΕΚ συµµετέχει στους συλλόγους διδασκόντων των σχολικών µονάδων που ανήκουν.

Εάν την ώρα που συνεδριάζει ο σύλλογος µιας σχολικής µονάδας οι εκπαιδευτικοί του ΣΕΚ ασχολούνται µε την άσκηση µαθητών άλλου σχολείου, συµµετέχουν στον σύλλογο µόνο µετά από συνεννόηση µε το ∆ιευθυντή του ΣΕΚ. 7. Για γενικότερα ζητήµατα παιδαγωγικά, διδακτικά, εισηγείται στις σχολικές µονάδες που είναι αρµόδιες για να αποφασίσουν. 8. Υποβοηθά και στηρίζει τη συνεργασία του ΣΕΚ και των σχολικών µονάδων µε τους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς στους περιοχής. 9. Αξιοποιεί τις δυνατότητες εκπαιδευτικών και µαθητών για κατασκευές εργαστηριακών ασκήσεων, συσκευών και οργάνων που υποβοηθούν στους σκοπούς και τη λειτουργία των εργαστηρίων. 10. ∆ιατυπώνει στο διευθυντή στο τέλος κάθε διδακτικού έτους, προτάσεις για τη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των εργαστηρίων. 11.Αναλαµβάνει την οργάνωση της παρουσίασης των εργασιών κάθε τοµέα, µε έκθεση έργων στο τέλος του διδακτικού έτους και κατά τη διάρκειά του. ∆’ Ειδικές αρµοδιότητες του Συλλόγου ∆ιδασκόντων της ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης 1. Παραπέµπει τους µαθητές σε κατατακτήριες εξετάσεις, οργανώνει αυτές και επικυρώνει τα αποτελέσµατά τους, σύµφωνα µε τις κείµενες διατάξεις 2. Στα συστεγαζόµενα σχολεία το ωρολόγιο πρόγραµµα δια- µορφώνεται ύστερα από συνεργασία των ∆ιευθυντών και του διδακτικού προσωπικού των σχολείων αυτών, ώστε να διευκολύνεται η αµοιβαία συµπλήρωση του ωραρίου των εκπαιδευτικών των σχολείων αυτών και να εξασφαλίζονται η δυνατότητα εφαρµογής ενιαίου ωρολογίου προγράµµατος.

  1. Εισηγείται στο Γραφείο Εκπαίδευσης ή στη ∆ιεύθυνση τη λειτουργία τµηµάτων διευρυµένου ωραρίου.
  2. Αποφασίζει από την αρχή της σχολικής χρονιάς τον τρόπο µε τον οποίο θα γίνει η αναπλήρωση εκπαιδευτικών που εν- δέχεται να λείψουν για µικρό χρονικό διάστηµα. Ε’ Ειδικές αρµοδιότητες το8υ Συλλόγου των ∆ιδασκόντων προσχολικής αγωγής Το διδακτικό προσωπικό του Νηπιαγωγείου

διενεργεί την κλήρωση για την επιλογή των νηπίων που θα εγγραφούν, όταν ο αριθµός των υποψηφίων δεν επιτρέπει την ικανοποίηση όλων των αιτήσεων. 2. Πέντε ηµέρες πριν από τη λήξη του τριµήνου και όποτε προκύψει ανάγκη, σε κάθε νηπιαγωγείο πραγµατοποιούνται συσκέψεις του διδακτικού προσωπικού, µε σκοπό την εκτίµηση της προόδου των νηπίων και την ανταλλαγή απόψεων για τη χάραξη γενικών κατευθύνσεων σχετικών µε τη λειτουργία του Νηπιαγωγείου. Στις συσκέψεις αυτές µπορεί να πάρει µέρος και ο αρµόδιος Σχολικός Σύµβουλος ή ο ∆ιευθυντής Εκπαίδευσης ή ο Προϊστάµενος του Γραφείου. Οι συσκέψεις γίνονται εκτός ωραρίου. 3. Ο Σύλλογος ∆ιδασκόντων Προσχολικής αγωγής έχει την ευθύνη για την εφαρµογή του προγράµµατος σπουδών, για την εφαρµογή του ηµερήσιου προγράµµατος, την προστασία των νηπίων, την καθαριότητα των σχολικών χώρων και την οργάνωση της σχολικής µονάδας. 4. Τα µέλη του συλλόγου προσφέρουν τις υπηρεσίες τους ισότιµα και µε βάση τη συναδελφικότητα και το σεβασµό της προσωπικότητας εκάστου µέλους σε όλα τα προγράµµατα. 5. Ο Σύλλογος προσχολικής αγωγής δεν ορίζει εφηµερεύοντες κατά τη λειτουργία του νηπιαγωγείου αλλά κάθε νηπιαγωγός έχει την αποκλειστική ευθύνη της επιτήρησης των νηπίων του τµήµατός της. 6. Το διδακτικό προσωπικό των συστεγαζόµενων νηπιαγωγείων συνέρχεται σε κοινές συνεδριάσεις µε πνεύµα συνεργασίας, ώστε τα νηπιαγωγεία να λειτουργούν ως ενιαίες σχολικές µονάδες και να επιτυγχάνουν από κοινού τους σκοπούς τους. Σε περίπτωση διαφωνίας την απόφαση παίρνει, ανάλογα µε το θέµα, ο αρµόδιος Σχολικός Σύµβουλος ή ο ∆ιευθυντής Εκπαίδευσης. Στις κοινές συνεδριάσεις προεδρεύουν εκ περιτροπής οι προϊστάµενοι των Νηπιαγωγείων.».

 

Εκ των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει, ότι η οργάνωση και εκπλήρωση, εν γένει, του εκπαιδευτικού έργου κάθε σχολικής µονάδας ανατίθεται, από τον νοµοθέτη, στον σύλλογο διδασκόντων ο οποίος φέρει και την αποφασιστική αρµοδιότητα. Επιπροσθέτως, οι επιµέρους δραστηριότητες που περιγράφονται στο άρθρο 245 του ν. 4512/2018 ευθέως ανήκουν στην αρµοδιότητα του συλλόγου διδασκόντων. Συνεπώς, για την ανάθεση πρόσθετων εργασιών στους εκπαιδευτικούς και την οργάνωση του τρόπου παροχής τους, αρµόδιο όργανο είναι ο σύλλογος διδασκόντων ενώ τονίζεται για µια ακόµη φορά ότι οι εργασίες που καλείται κάθε εκπαιδευτικός να παρέχει, θα πρέπει να του έχουν εκ των προτέρων, ανατεθεί, υπό την έννοια, πρωτίστως, ότι όπως περιγράφονται στο άρθρο 245 δεν φαίνεται να φέρουν έκτακτο χαρακτήρα.

 

ΙΙΙ. Επί της απαντήσεως, που προσήκει στο ερώτηµα, που ετέθη.

Όπως και ανωτέρω εκτέθηκε, σε καµία περίπτωση η διάταξη του άρθρου 245 του ν. 4512/2018, δεν θεσπίζει υποχρέωση παραµονής στο σχολείο των εκπαιδευτικών για τον πέραν του διδακτικο9ύ ωραρίου χρόνο, παρά µόνο όταν η παραµονή συνδέεται µε συγκεκριµένα καθήκοντα που έχουν ανατεθεί  στους εκπαιδευτικούς από τα αρµόδια όργανα και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των 6 ωρών ηµερησίως και των 30 ωρών εβδοµαδιαίως. Καµία άλλη νοµική προσέγγιση των εν λόγω διατάξεων από οποιαδήποτε κατεύθυνση και εάν προέρχεται δεν µπορεί να ανταποκριθεί στην γραµµατική και τελολογική ερµηνεία αυτών.