«Φενάκη η ομαλή έναρξη του σχολικού έτους»

Στη συνεδρίαση της 05/09/2013 της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής με θέμα τη β’ ανάγνωση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων», μίλησε ο βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Αμανατίδης. Παρατίθεται το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

«Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ. Κύριε Υπουργέ, κύριε Υφυπουργέ, κυρίες και κύριοι βουλευτές, εχθές ή προχθές ο κ. Υπουργός πήγε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όπου ουσιαστικά εάν κατάλαβα από τις δηλώσεις αναφέρθηκε ότι η νέα σχολική χρονιά θα ξεκινήσει ίσως με τους καλύτερους οιωνούς, τα βιβλία είναι σε θέση τους, οι καθηγητές, μάλλον, ελπίζει ότι θα είναι στη θέση τους, ενώ γνωρίζει το ίδιο το Υπουργείο ότι δεν μπορεί να είναι στη θέση τους. Άλλωστε, τι σημαίνει το ότι υπάρχει αναβολή των εξετάσεων των μετεξεταστέων μαθητών για την Α΄ τάξη και στην Β΄ τάξη των ΕΠΑΛ για τις 9 και 10 Σεπτεμβρίου; 9, 10 και 11 Σεπτεμβρίου, ξεκινάει το διδακτικό έτος. 9 και10 Σεπτέμβριο θα δώσουν μετεξεταστέοι, για να βγουν τα αποτελέσματα, και να ξεκινήσει το διδακτικό έτος από τις 11/9. Θεωρώ ότι είναι πλήρης ομολογία των ελλείψεων και των κενών τα οποία θα υπάρξουν και την απορρύθμιση η οποία θα υπάρξει στην παιδεία, η οποία, επιτρέψτε μου να πω, ότι θα τραβήξει αρκετούς μήνες και μέρες ώσπου να λειτουργήσουν φέτος τα σχολεία. Και δεν είναι τυχαίο ότι πέρυσι και χωρίς όλα αυτά τα προβλήματα των μετατάξεων, των μετακινήσεων, των διαθεσιμοτήτων, ουσιαστικά το σύστημα των εκπαιδευτικών στις θέσεις τους ισορρόπησε γύρω στον Δεκέμβριο. Γιατί, υπήρχαν οι ελλείψεις, οι εκπαιδευτικοί προσλήφθηκαν μέσα από τα ΕΣΠΑ τα οποία ήταν επτάμηνα, και προφανώς, για να τελειώσει η σχολική χρονιά έπρεπε να προσληφθούν αργότερα. Άρα, χιλιάδες διδακτικές ώρες θα χαθούν πάλι και αυτό το έτος. Δεν γνωρίζω εάν το Υπουργείο έχει στοιχεία από πέρυσι πόσες χιλιάδες διδακτικές ώρες έχουν χαθεί. Νομίζω, ότι αυτό είναι ένα έγκλημα το οποίο συντελείται σε βάρος των παιδιών, γιατί όταν ζητάς μετά από μια τράπεζα θεμάτων σε πανελλαδικό …..

Ακόμα και σ’ αυτή την περίπτωση, κύριε Υπουργέ, όταν είναι χαμένες χιλιάδες διδακτικές ώρες και υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες στα σχολεία, οι οποίες δεν οφείλονται σε απεργίες- και ελπίζω δεν θα κάνατε καμιά τέτοια αναφορά- ας πούμε σε ένα διάστημα τριών μηνών ή ενός μήνα, όταν θα χαθεί από συγκεκριμένα μαθήματα πώς είναι δυνατόν να διδαχθεί όλη αυτή η ύλη μέσα στο διάστημα το οποίο ζητάτε; Είναι αδύνατο αυτό το πράγμα. Ίσως έτσι φαίνεται για τους νυν μαθητές, οι οποίοι εξετάζονται σε περισσότερα μαθήματα. Τα τέσσερα που γίνονται, γίνονται για τους νέους μαθητές από την πρώτη λυκείου, οι οποίοι, όμως, κατά τη διάρκεια της τρίχρονης παραμονής τους στο λύκειο, θα εξεταστούν σε πολύ περισσότερα πανελλαδικά μαθήματα από ό,τι έχουν εξεταστεί οι ήδη μαθητές.

Θεωρώ ότι το τέταρτο σημείο είναι η μαθητεία, για την οποία λέτε, το καθολικό σύστημα της μαθητείας. Κύριε Υπουργέ, η μαθητεία, έτσι όπως θεσπίζεται, είναι αδύνατον να εφαρμοστεί για έναν απλό λόγο. Γιατί είμαστε σε οικονομική ύφεση τέτοια, που οι θέσεις εργασίας στην παραγωγή, δεν υπάρχουν. Οι σχολές μαθητείας και οι οποίες έχουν ακόμη πιο εξειδικευμένο αντικείμενο και έχουν πιο στενή επαφή με την παραγωγή, δεν μπορούν να καλύψουν. Καλύπτουν το 80% στις σχολές ΟΑΕΔ, που είναι μεγάλο ποσοστό και αυτό, των θέσεων στους εργοδότες έξω. Οι 40.000 είναι αδύνατον σε εποχή ύφεσης που είμαστε, να καλυφθούν. Άρα, τι γίνεται; Αφού στο τέταρτο έτος της μαθητείας έχει το δικαίωμα ο μαθητής να πάρει το τέταρτο επίπεδο, έχει το δικαίωμα να το πάει και σε άλλη χώρα. Έτσι δεν είναι; Δεν μπορεί να πάει και αν υπάρχει επιχορήγηση για το τέταρτο έτος, να το πάει σε άλλη χώρα, αν επιχορηγηθεί από το ΕΣΠΑ; Γι’ αυτό σας ανέφερα και για την Γερμανία, ίσως και για άλλες χώρες, όπου ουσιαστικά επιχορηγήσεις, οι οποίες θα είναι από τα ΕΣΠΑ για να δοθούν για θέσεις μέσα στην Ελλάδα, αναγκαστικά θα παρθούν και θα πάνε σε άλλες χώρες και θα χαθούν πόροι και από εκεί.

Εγώ κάνω μια εκτίμηση και μπορείτε να μου απαντήσετε. Ουσιαστικά αυτό που κάνετε είναι το εξής. Το πανεπιστήμιο που φέρατε με το «Αθηνά», το συρρικνώσατε, ουσιαστικά τώρα πρέπει να κλείσει και από κάτω η στρόφιγγα, πρέπει να μικρύνει. Πώς μικραίνει; Μικραίνει από το γενικό λύκειο, βάζοντας μεγάλες απαιτήσεις, εξοντωτικές για το μαθητή και από εκεί και μετά, όλοι αυτοί μεταφέρονται προς την κατάρτιση. Άρα, το βάρος πέφτει στην κατάρτιση και όχι στην εκπαίδευση, πράγμα στο οποίο διαφωνούμε ιδεολογικά. Θεωρούμε ότι θα πρέπει ο μαθητής μέχρι τα 18 να έχει δημόσια δωρεάν παιδεία και εκπαίδευση, πράγμα το οποίο δεν κατοχυρώνεται ούτε από το σημερινό σας νομοσχέδιο ούτε φυσικά και αν έχετε πρόταση συνταγματικής αναθεώρησης ότι θα πρέπει να υπάρχει 12χρονη δημόσια δωρεάν παιδεία, πολύ ευχαρίστως να τη δεχθούμε και να συμφωνήσουμε μαζί σας. Αλλά, η πρότασή μας είναι για 12χρονη ενιαία δημόσια δωρεάν παιδεία.

Κύριε Υπουργέ, από την πρώτη λυκείου των ΕΠΑΛ είναι θετικό το ότι έχετε πει ότι θα μπορεί να υπάρχει κινητικότητα, όταν τελειώσει να πάει στο γενικό λύκειο. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχει εδώ και ένα δεύτερο σημείο, κύριε Υπουργέ. Δεν δίνεται η δυνατότητα στο μαθητή που τελειώνει την πρώτη λυκείου των ΕΠΑΛ, να αλλάξει προσανατολισμό. Δηλαδή, αν εγώ σαν μαθητής στην πρώτη ΕΠΑΛ είχα έναν προσανατολισμό, για να πάω στην δευτέρα λυκείου δεν μου δίνεται το δικαίωμα της αλλαγής. Πρέπει να συνεχίσω σε αυτό, το οποίο έχω πάει. Άρα, εκεί να δούμε αλλαγή του προσανατολισμού, γιατί ενώ δίνεται το δικαίωμα από το γενικό λύκειο να μπορούν να πάνε σε όποιο προσανατολισμό θέλουν, αυτός που πάει από την πρώτη στο ΕΠΑΛ, είναι καταδικασμένος να πηγαίνει εκεί. Τουλάχιστον στην πρώτη λυκείου, να έχει τη δυνατότητα αλλαγής προσανατολισμού.

Κύριε Υπουργέ, το τελευταίο είναι ότι σε σχέση με τις σχολές μαθητείας των ΕΠΑΣ, που είναι του ΟΑΕΔ, έχουμε κάνει μία τροποποίηση, γιατί θεωρούμε ότι όλα αυτά θα πρέπει να είναι στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και να ανήκουν στο τυπικό σύστημα εκπαίδευσης. Κατ’ αρχήν είχαμε κάνει μια πρόταση στην ομιλία μας ότι όχι μόνο το εκπαιδευτικό προσωπικό των ΕΠΑΣ να πάνε στα ΕΠΑΛ, αλλά οι ΕΠΑΣ να γίνουν ΕΠΑΛ.

Το δεύτερο είναι ότι οι ΕΠΑΣ μαθητείας του ΟΑΕΔ να μετατραπούν σε ΕΠΑΛ από φέτος, να στο Υπουργείο Παιδείας και στο τυπικό σύστημα εκπαίδευσης και η προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών του ΟΑΕΔ να αναγνωρίζεται εξ ολοκλήρου ως πραγματική δημόσια εκπαιδευτική υπηρεσία στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων για όλες τις περιπτώσεις και βέβαια να υπάρξουν μεταβατικές διατάξεις για τους φοιτούντες μαθητές από την πρώτη τάξη του ΕΠΑΣ.

Κύριε Υπουργέ, αυτές είναι μέχρι στιγμής οι παρατηρήσεις. Περισσότερα θα πούμε και στην Ολομέλεια. Προσωπικά θεωρώ ότι αυτή τη στιγμή συντελείται μια απορύθμιση της παιδείας, στη λογική που σας είπα ότι θέλει να χαρίσει και προσωπικό στις επιχειρήσεις.

Κύριε Υπουργέ, μια έρευνα στη Θεσσαλονίκη -και μπορώ να σας φέρω- έδειξε ότι στις επιχειρήσεις, οι οποίες ασχολήθηκαν με το παλιό σύστημα μαθητείας που είχαν, έκαναν απολύσεις προσωπικού. Δηλαδή έβαζαν τους μαθητές και ήταν εργαζόμενοι, δεν ήταν καταρτιζόμενοι. Θα κάνετε μια ανεπιτυχή προσπάθεια εφαρμογής του διττού μοντέλου που έχει η Γερμανία εδώ. Ξέρω ότι υπάρχουν και πολλές επιφυλάξεις και από παράγοντες του Υπουργείου, αλλά και γενικότερα υπάρχουν επιφυλάξεις, γιατί δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Δεν είναι δυνατόν να μεταφέρουμε το δυικό σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης της Γερμανίας ή άλλων χωρών εδώ στην Ελλάδα. Έχουμε ιδιαιτερότητες και πρέπει να το δούμε.

(απαντώντας στον Ιωάννη Πασχαλίδη ):

Όταν αναφέρθηκα για την Θεσσαλονίκη, αναφέρθηκα σε δηλώσεις και τοποθετήσεις που έχει κάνει ο ίδιος ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν έρευνες και μελέτες που έχει κάνει το Εργατικό Κέντρο όπου παρατηρήθηκαν τα φαινόμενα τα οποία ανέφερα και στην τοποθέτησή μου. Μπορώ να σας φέρω τα περισσότερα στοιχεία την Δευτέρα στην Ολομέλεια και να τα καταθέσω.

Το δεύτερο σημείο όσον αφορά την μαθητεία, αναφερθήκατε στην μαθητεία του ΟΑΕΔ αποκλειστικά. Θα συμφωνήσω ότι το 80% των αποφοίτων έχει βρει θέση στην παραγωγή και συνήθως σε μικρές επιχειρήσεις. Μάλιστα, εκεί είναι πολύ διαφορετικό απ’ αυτό που πάει να κάνει το Υπουργείο με την καθολικοποίηση της μαθητείας. Όντως εκεί το εκπαιδευτικό ίδρυμα έχει την ευθύνη.

Στο διττό σύστημα της Γερμανίας την εκπαίδευση την κάνει ο εργοδότης και ανάλογα τα προγράμματα, γίνεται συνεργασία από τον εργοδότη. Έχουν όμως διαφορετικό σύστημα που είναι πιο ταξικό, εκεί τα παιδιά από το δημοτικό ακόμα έχουν την δυνατότητα. Δεν είναι το ίδιο με το ελληνικό σύστημα, γι’ αυτό είπα ότι δεν είναι δυνατόν να γίνει μεταφορά του διττού συστήματος της Γερμανίας ή οποιασδήποτε άλλης χώρας στην Ελλάδα. Χρειάζεται να μελετηθεί το δικό μας σύστημα. Άρα, λοιπόν, μιλάμε για έτος ειδίκευσης στο οποίο την εκπαίδευση και κατάρτιση θα την έχει η ίδια η εκπαιδευτική μονάδα και όχι ο εργοδότης. Ο χώρος εργασίας θα είναι του εργοδότη, στον οποίο ο μαθητής θα πληρώνεται, αλλά θα κάνει εκπαίδευση, όχι κατάρτιση και δουλειά. Δηλαδή, δεν θα αναθέσω στον εργοδότη να καθορίσει τι ακριβώς γίνεται, αυτό θα το καθορίσει η εκπαιδευτική μονάδα. Αυτό γίνεται στις Σχολές του ΟΑΕΔ.

Εδώ, τώρα αυτά πρέπει να ρυθμιστούν και θα τα δούμε, γι’ αυτό λέμε ότι η καθολικοποίηση της μαθητείας με τον τρόπο που πάει να γίνει, δεν θα βρεθεί. Έτσι και αλλιώς είμαστε σε ύφεση και δεν πρόκειται να βρεθούν αυτές οι θέσεις, γι’ αυτό και εξάντλησα την επιχειρηματολογία μου και είπα τι θα γίνει, αφού το τέταρτο έτος μπορώ να πάρω το voucher που θα μου δοθεί από το ΕΣΠΑ, που θα μου δοθεί, και να πάω σε οποιαδήποτε άλλη χώρα και να πάρω το επίπεδο 4.

Αυτά που είχα αναφέρει για τον Φούχτελ, κύριε Πασχαλίδη, είναι αληθινά. Έχει κάνει δηλώσεις και το Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, έχει πάει και στην Κοζάνη και μπορώ να σας φέρω ονόματα».