Θεσσαλονίκη, 15 Αυγούστου 2013

Αξιότιμε κε Υπουργέ,

Στο Σχέδιο Νόμου για την Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, το οποίο έχει ήδη δοθεί για δημόσια διαβούλευση από τη Δευτέρα 12 Αυγούστου μέχρι και την Τρίτη 21 Αυγούστου, και ειδικότερα στο Άρθρο 2 – Διάρθρωση Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων – σελ. 2, 3 και 4, αναγράφονται στα νέα ωρολόγια προγράμματα των τάξεων Α’, Β’ και Γ’ Γενικού Λυκείου, μόνο η Αγγλική και η δεύτερη ξένη γλώσσα (Γαλλική, Γερμανική).

Σύμφωνα με το παρόν Σχέδιο Νόμου, το οποίο θα κατατεθεί για ψήφιση περί τα τέλη Αυγούστου – αρχές Σεπτεμβρίου, καταργείται η δεύτερη ξένη γλώσσα (Ιταλική, Ισπανική) από τα νέα ωρολόγια προγράμματα των τάξεων Α’, Β’ και Γ’ Γενικού Λυκείου.

Η Ιταλική και η Ισπανική γλώσσα, όπως και η Γαλλική και Γερμανική γλώσσα, εξετάζονται ως ειδικά μαθήματα στις πανελλαδικές για την εισαγωγή των υποψηφίων στα τμήματα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ και του Ε.Κ.Π.Α, στο τμήμα Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α και μέχρι πρότινος στην υπό συγχώνευση με την Ειδίκευση Μετάφρασης και Διερμηνείας του τμήματος Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου, σύμφωνα με το Π.Δ. 79/2013 (ΦΕΚ 119-Α’), Ειδίκευση Ισπανικής Γλώσσας και Πολιτισμού και της Διδακτικής της ως Ξένης.

Η δεύτερη ξένη γλώσσα (Γαλλική, Γερμανική, Ιταλική, Ισπανική) περιλαμβάνονται στο Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας, το οποίο επιχειρεί να συνδέσει την πιστοποίηση γνώσης της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής, Ιταλικής, Ισπανικής), σύμφωνα με την 6βαθμη κλίμακα γλωσσομάθειας του Συμβουλίου της Ευρώπης, δηλαδή με τη διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής, Ιταλικής, Ισπανικής) κατά επίπεδα γνώσεων στο σχολείο.

Συνεπώς, o επιχειρούμενος διαχωρισμός μεταξύ της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής) και της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής) στο διδακτικό αντικείμενο της δεύτερης ξένης γλώσσας στα νέα ωρολόγια προγράμματα των τάξεων Α’, Β’ και Γ’ Γενικού Λυκείου, καθίσταται αβάσιμος, δεδομένου ότι η δεύτερη ξένη γλώσσα (Γαλλική, Γερμανική, Ιταλική, Ισπανική) περιλαμβάνεται ως διδακτικό αντικείμενο στα ωρολόγια προγράμματα των τάξεων Α’, Β’ και Γ’ Γυμνασίου.

Από το σχολικό έτος 2011 – 2012, με την εισαγωγή της προϋπόθεσης ύπαρξης εκπαιδευτικού με οργανική θέση για τη διδασκαλία του διδακτικού αντικειμένου της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής, Ιταλικής, Ισπανικής) που θα διδάσκονται οι μαθητές στην υπ’ αρ. 71103/Γ2/24-06-2011 Υ.Α. (ΦΕΚ Β΄ 1575) του ΥΠ.Δ.Β.Μ.Θ, έχουν σταματήσει να προσλαμβάνονται αναπληρωτές και ωρομίσθιοι καθηγητές Ιταλικής και Ισπανικής και έχει ανασταλεί η διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής) στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσια και Λύκεια), δεδομένου ότι δεν υφίσταται εκπαιδευτικό προσωπικό με οργανική θέση ανά την επικράτεια στους νεοσύστατους κλάδους ΠΕ 34 Ιταλικής και ΠΕ 40 Ισπανικής, εκτός των ελάχιστων 31 καθηγητών Ιταλικής.

Ερωτηματικό αποτελεί ως προς την τήρηση της αρχής της νομιμότητας, της αρχής της χρηστής διοίκησης, της αρχής της ισότητας, της αρχής της αμεροληψίας και της αρχής της καλής πίστης, η εισαγωγή της προϋπόθεσης ύπαρξης εκπαιδευτικού με οργανική θέση στις Υπουργικές Αποφάσεις για τη διδασκαλία του διδακτικού αντικειμένου της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής, Ιταλικής, Ισπανικής), δεδομένης της ύπαρξης εκπαιδευτικού προσωπικού με οργανική θέση ΜΟΝΟ στους κλάδους ΠΕ 05 Γαλλικής και ΠΕ 07 Γερμανικής και συγκεκριμένα 3.163 υπηρετούντων εκπαιδευτικών Γαλλικής και 1.744 υπηρετούντων εκπαιδευτικών Γερμανικής ανά την επικράτεια, σύμφωνα με στοιχεία από τη Διεύθυνση Προσωπικού Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης έως τη χρονική περίοδο 30 – 07 – 2012, τα οποία δημοσιεύτηκαν σε άρθρο του δημοσιογράφου Μιχάλη Νοβολιανίτη, στην εφημερίδα ΤΟ ΕΘΝΟΣ στις 6 Αυγούστου του 2012.

Σε κανένα άλλο διδακτικό αντικείμενο που περιλαμβάνεται στα ωρολόγια προγράμματα Δημοτικού, Γυμνασίου και Γενικού Λυκείου δεν έχει εισαχθεί η προϋπόθεση ύπαρξης εκπαιδευτικού με οργανική θέση, ως κριτήριο για τη διδασκαλία του στους μαθητές.

Η πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α αν και υπήρξε εξαρχής θετικά διακείμενη, ως προς την κατάργηση της προϋπόθεσης ύπαρξης εκπαιδευτικού με οργανική θέση για τη διδασκαλία του διδακτικού αντικειμένου της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής, Ιταλικής, Ισπανικής), διατηρώντας την στην ισχύουσα υπ’ αρ. 14302/Γ2/09-02-2012 Υ.Α. (ΦΕΚ Β΄ 253) και για το σχολικό έτος 2013 – 2014, δεν αναγνωρίζει για δεύτερο συνεχές σχολικό έτος (2012 – 2013, 2013 – 2014) το, συνταγματικά κατοχυρωμένο, δικαίωμα των εν δυνάμει αναπληρωτών και ωρομισθίων καθηγητών Ιταλικής και Ισπανικής στην εργασία, παρόλο που η πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α, μέσω της Εγκυκλίου Αναπληρωτών και Ωρομισθίων, καλεί το εκπαιδευτικό προσωπικό των νεοσύστατων κλάδων ΠΕ 34 Ιταλικής και ΠΕ 40 Ισπανικής να υποβάλλει τα δικαιολογητικά του για να ενταχθεί στους πίνακες αναπληρωτών και ωρομισθίων.

Όσον αφορά τη διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής) στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, παρόλο που έχει εκπονηθεί Ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών για όλες τις Ξένες Γλώσσες από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, στο οποίο εμπεριέχεται η διδασκαλία του διδακτικού αντικειμένου της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής, Ιταλικής, Ισπανικής) και για τις τρείς βαθμίδες της Σχολικής Εκπαίδευσης (Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο), στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) – Νέο πρόγραμμα σπουδών, στους Άξονες Προτεραιότητας 1,2,3, – Οριζόντια Πράξη», με κωδικό MIS 295450 και ειδικότερα στο πλαίσιο του Υποέργου 1: «Εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οδηγών για τον εκπαιδευτικό «Εργαλεία Διδακτικών Προσεγγίσεων», το ΥΠ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α μέχρι στιγμής δεν μελετά την εισαγωγή της Ιταλικής και Ισπανικής γλώσσας, ως δεύτερης γλώσσας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, σύμφωνα με την απάντηση στην ερώτηση με αριθ. πρωτ. 3360/24-10-2012, ενώ σε προγενέστερες απαντήσεις στις ερωτήσεις με αριθ. πρωτ. 11553/15-06-2010 και 5495/2-2-2010, αναφέρεται αντίστοιχα ότι: Επανεξετάζεται η εισαγωγή της Ιταλικής και Ισπανικής Γλώσσας, ως γλωσσών επιλογής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, στο πλαίσιο της συνολικής αναμόρφωσης των Ωρολογίων και Αναλυτικών Προγραμμάτων – Η Ισπανική και Ιταλική γλώσσα είναι από τις σημαντικότερες γλώσσες στον Ευρωπαϊκό πολιτισμό και είναι στις προθέσεις μας η αναβάθμιση της διδασκαλίας τους.

Εν αντιθέσει με την απουσία προσφοράς της διδασκαλίας και της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής) στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, με την Πράξη (Εφαρμογή Ξενόγλωσσων Προγραμμάτων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση) του Μέτρου 2.2 του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ (Γ’ ΚΠΣ), η δεύτερη ξένη γλώσσα (Γαλλική, Γερμανική) εισήχθη στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού) με την υπ’ αρ. Φ.12/773/77094/28-07-2006 Υ.Α. (ΦΕΚ Β’ 1139/2006) και συστάθηκαν κλάδοι εκπαιδευτικού προσωπικού ΠΕ 05 Γαλλικής και ΠΕ 07 Γερμανικής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση με την υπ’ αρ. 50200/Δ1/04-05-2012 Κ.Υ.Α (ΦΕΚ B’ 1493/2012).

Εδώ προκύπτουν δύο βασικά ερωτήματα:

1) Η αποδέσμευση και η χρήση των κοινοτικών πόρων του Γ’ ΚΠΣ αφορά ΜΟΝΟ τη διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής), ή συμπεριλαμβάνει και τη διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής);

2) Η επίτευξη της σπειροειδoύς κατάκτησης της γλώσσας και η διασφάλιση της συνέχειας στην εκμάθησή της, μέσω της εισαγωγής του διδακτικού αντικειμένου της δεύτερης ξένης γλώσσας στο Δημοτικό Σχολείο, αφορά ΜΟΝΟ τη διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής), ή συμπεριλαμβάνει και τη διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής);

Ομοίως, η (Α.Π.10249/1-7-2009) με Kωδικό 45 για υποβολή προτάσεων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», του οποίου οι πόροι προέρχονται κατά το υψηλότερο ποσοστό από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, συμπεριέλαβε ως δικαιούχους τους κλάδους ΠΕ 05 Γαλλικής και ΠΕ 07 Γερμανικής στην Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη Διδακτική Πράξη, ενώ οι κλάδοι ΠΕ 34 Ιταλικής και ΠΕ 40 Ισπανικής δεν συμπεριελήφθησαν στο εν λόγω Πρόγραμμα Επιμόρφωσης, παρόλο που υπήρχε ειδική μνεία ότι στο φυσικό αντικείμενο της πρότασης θα πρέπει να περιλαμβάνονται όλες οι αναγκαίες δράσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για την επέκταση σε επιπλέον κλάδους ειδικοτήτων εκπαιδευτικών.

Όσον αφορά το προαναφερθέν Πρόγραμμα Επιμόρφωσης, στην απάντηση στην ερώτηση με αριθ. πρωτ. 3360/24-10-2012 αναφέρεται ότι: εφόσον καταστεί δυνατό να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες προπαρασκευαστικές ενέργειες (ανάπτυξη υποδομών κ.λ.π.) για τη διεξαγωγή των προγραμμάτων επιμόρφωσης Β’ Επιπέδου για εκπαιδευτικούς ξένων γλωσσών, θα μπορούσε να διερευνηθεί η δυνατότητα, με κατάλληλη τροποποίηση του ΤΔΕ της Πράξης και την αντίστοιχη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, να προστεθούν και οι κλάδοι ΠΕ 34 Ιταλικής και ΠΕ 40 Ισπανικής Γλώσσας.

Επιπλέον, προκαλεί εύλογη απορία η μη υπαγωγή και των κλάδων εκπαιδευτικού προσωπικού ΠΕ 34 Ιταλικής και ΠΕ 40 Ισπανικής στο άρθρο 11 του Ν.3848/2010 για την Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού – καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση, δηλαδή στην ισχύουσα Νομοθεσία Επιλογής Στελεχών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δεδομένου ότι αφενός στο εν λόγω άρθρο περιλαμβάνονται οι κλάδοι εκπαιδευτικού προσωπικού ΠΕ 05 Γαλλικής και ΠΕ 07 Γερμανικής και αφετέρου η πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α απέφυγε επανειλημμένα να απαντήσει στο συγκεκριμένο ζήτημα που τέθηκε από τις ερωτήσεις με αριθ. πρωτ. 4077/19-11-2012 και 7918/04-03-2013.

Όσον αφορά τη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής για τα γνωστικά αντικείμενα της Ιταλικής και της Ισπανικής γλώσσας στη Δημόσια Εκπαίδευση (Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια), είναι χαρακτηριστική η απάντηση στην ερώτηση με αριθ. πρωτ. 3360/24-10-2012: δεν έχουν συγγραφεί βιβλία, σχολικά εγχειρίδια, ούτε CD – ROM για την Ιταλική ή Ισπανική γλώσσα, διότι στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής δεν υπηρετεί εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό σε θέματα Ιταλικής και Ισπανικής γλώσσας.

Από το σχολικό έτος 2009 – 2010 μέχρι και σήμερα, το Τμήμα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου βρίθει αναφορών, ερωτήσεων, επίκαιρων ερωτήσεων, επερωτήσεων και επίκαιρων επερωτήσεων από Μέλη όλων των Κοινοβουλευτικών Ομάδων που συνθέτουν το Ελληνικό Κοινοβούλιο, σχετικά με τα προαναφερθέντα ζητήματα, αλλά το ζήτημα της σταδιακής προώθησης της διδασκαλίας και της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής) στη Δημόσια Εκπαίδευση (Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια) παραπέμπεται στις καλένδες.

Εν όψει του Σχεδίου Νόμου για την Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και της προτεινόμενης κατάργησης της δεύτερης ξένης γλώσσας (Ιταλικής, Ισπανικής) από τα νέα ωρολόγια προγράμματα των τάξεων Α’, Β’ και Γ’ Γενικού Λυκείου, η πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α δεν έχει πραγματοποιήσει ακόμη επίσημη συνάντηση με τους εκπροσώπους των Πανελλήνιων Συλλόγων Καθηγητών Ιταλικής και Ισπανικής, ενώ έχουν λάβει χώρα πρόσφατα αντίστοιχες συναντήσεις με εκπροσώπους Συλλόγων άλλων ειδικοτήτων.

Το πρόβλημα έγκειται στην έλλειψη μακροπρόθεσμου εκπαιδευτικού σχεδιασμού για τη δημόσια ξενόγλωσση εκπαίδευση που παρέχει το εκπαιδευτικό μας σύστημα, δεδομένου ότι δεν έχει θεσμοθετηθεί μέχρι και σήμερα ένα ενιαίο πλαίσιο για τον καινοτόμο θεσμό του διδακτικού αντικειμένου της δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικής, Γερμανικής, Ιταλικής, Ισπανικής), με γνώμονα το σεβασμό στις γλώσσες της Ευρώπης και την αντιμετώπισή τους ως ισοτίμων μεταξύ τους.

Οι καθηγητές Ιταλικής και Ισπανικής επιζητούν μια συνολική και τεκμηριωμένη απάντηση στα εξειδικευμένα ζητήματα που, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έχουν θέσει, μέσω του Τμήματος Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, στις απερχόμενες πολιτικές ηγεσίες του ΥΠ.Ε.Π.Θ, του ΥΠ.Δ.Β.Μ.Θ και στην τωρινή πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α.

Με εκτίμηση,

Νικόλαος Παππούς,

Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Καθηγητών Ισπανικής Γλώσσας,

Επίτιμο Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Καθηγητών Ιταλικής Γλώσσας.