Ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων

Σημαντικά ερωτήματα που προκύπτουν από τη διαδικασία αξιολόγησης των προτάσεων της 1ης Προκήρυξης Ερευνητικών Έργων του ΕΛΙΔΕΚ για την ενίσχυση μεταδιδακτορικών ερευνητών/τριών, απευθύνει με ερώτησή του στη Βουλή ο Γραμματέας Κοινοβουλευτικού Έργου και βουλευτής Αττικής με «Το Ποτάμι», Γ. Μαυρωτάς, προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, κ. Γαβρόγλου.

Επισημαίνει το παράδοξο της δημοσίευσης του Οδηγού Εφαρμογής της Προκήρυξης, σχεδόν τρεις μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προτάσεων, σχολιάζοντας πως το πρωτοφανές αυτό γεγονός συνιστά σημαντική παράλειψη εκ μέρους της Διοίκησης, το οποίο είχε ως συνέπεια οι υποψήφιοι-δυνητικοί δικαιούχοι να μην έχουν υπόψη τους όλη την κρίσιμη πληροφόρηση.

Ο κ. Μαυρωτάς αναφέρεται στις τρεις φάσεις της διαδικασίας αξιολόγησης των προτάσεων, παρατηρώντας τον σημαντικό βαθμό ασάφειας και εμπλοκής του υποκειμενικού παράγοντα, που αυτές εμπεριέχουν. Επίσης, τονίζει τη μεγάλη καθυστέρηση στην ανακοίνωση των προσωρινών πινάκων κατάταξης ενώ εκκρεμούν ακόμα τα προσωρινά αποτελέσματα για την περιοχή «Επιστήμες Μηχανικού και Τεχνολογικές Επιστήμες», παρά τις δεσμεύσεις και τις συνεχείς παρατάσεις εκ μέρους της αρμόδιας αρχής, οι οποίες όμως μέχρι στιγμής βαίνουν άπρακτες.

Συγκεκριμένα, ρωτά τον κ. Υπουργό για ποιον λόγο επιλέχθηκε το συγκεκριμένο πεπλεγμένο σχήμα των τριών φάσεων αξιολόγησης που ενέχει σημαντικό βαθμό υποκειμενικότητας, καθώς και σε ποιο ποσό έχει διαμορφωθεί σήμερα ο τελικός προϋπολογισμός της προκήρυξης, μετά τις αναθεωρήσεις που έγιναν. Τέλος, ζητά πληροφόρηση για το πότε θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του συνόλου των προτάσεων και θα υπάρξει η έκδοση των οριστικών πινάκων κατάταξης σε όλες τις επιστημονικές περιοχές, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι εγκεκριμένες προτάσεις.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

Προς Τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων

ΘΕΜΑ: Θολές διαδικασίες αξιολόγησης των προτάσεων της 1ης Προκήρυξης Ερευνητικών Έργων του ΕΛΙΔΕΚ για την Ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/Τριών

Κατόπιν δημοσίευσης της με αρ. πρωτ. 3094/Ι2/09-01-2017 1ης Προκήρυξης Ερευνητικών Έργων του ΕΛΙΔΕΚ για την ενίσχυση μεταδιδακτορικών ερευνητών/τριών, από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), ορίστηκε το χρονικό διάστημα υποβολής προτάσεων από την 30/01/2017 έως και την 31/03/2017. Η εν λόγω προκήρυξη αφορούσε ερευνητικά έργα που προτείνονται από μεταδιδακτορικούς ερευνητές τα οποία και μπορούν να υλοποιήσουν ως επιστημονικοί υπεύθυνοι, ορίζοντας τη δική τους ερευνητική ομάδα και φορέα υποδοχής/υλοποίησης (Πανεπιστήμια ή/και Ερευνητικά Κέντρα), με αρχικό συνολικό προϋπολογισμό 9.000.000 ευρώ όπως όριζε η προκήρυξη και η με αριθ. 196096/Ι2/28.11.2016 (ΦΕΚ Β΄ 3815) Υπουργική Απόφαση με θέμα «Κατανομή χρηματοδότησης Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας». Στη συνέχεια προκειμένου να είναι δυνατή η ένταξη περισσότερων ερευνητικών προτάσεων, ακολούθησε το 2017, αύξηση του προϋπολογισμού κατά 15.000.000 ευρώ σύμφωνα με τη με αριθ. 245/23.3.2017 (ΦΕΚ Β’ 1066) Υπουργική Απόφαση με θέμα «Ετήσιος προγραμματισμός των δράσεων και κατανομή των πόρων του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), για το έτος 2017».

Ωστόσο το πρωτοφανές και αξιοπερίεργο είναι το γεγονός ότι ο αντίστοιχος Οδηγός Εφαρμογής, ο οποίος όφειλε με την ανακοίνωση της προκήρυξης να έχει αναρτηθεί εγκαίρως και να παρέχει το αναλυτικό σκεπτικό και τις εξειδικευμένες πληροφορίες επί της διαδικασίας, δημοσιεύτηκε με μεγάλη καθυστέρηση, την 15/06/2017 και προφανώς κατόπιν της λήξης της προθεσμίας υποβολής των προτάσεων. Συνεπώς οι υποψήφιοι ερευνητές δεν ήταν σε θέση να γνωρίζουν, όταν υπέβαλαν τις προτάσεις τους καθοριστικά δεδομένα τόσο για το πρώτο και κρίσιμο στάδιο σχετικά με τα κριτήρια και τη διαδικασία αξιολόγησης της προσπάθειάς τους, όσο και στα επόμενα στάδια σχετικά με τις προϋποθέσεις και τις απαιτήσεις για την υλοποίηση των εγκεκριμένων προτάσεων και την οικονομική διαχείρισή τους.

Σύμφωνα με την προκήρυξη, τα αποτελέσματα αξιολόγησης των προτάσεων θα κοινοποιούνται στον ενδιαφερόμενο ερευνητή με εξατομικευμένη αναφορά και τεκμηρίωση για κάθε κριτήριο αξιολόγησης, ενώ ως κριτήρια αξιολόγησης ορίζονται η αξιολόγηση του επιστημονικού υπεύθυνου (επιστημονικά επιτεύγματα και ωριμότητα για την καθοδήγηση και υλοποίηση του ερευνητικού έργου), και η αξιολόγηση του προτεινόμενου ερευνητικού έργου (ποιότητα, πρωτοτυπία, ισορροπημένος προϋπολογισμός και δυνατότητα υλοποίησης).

Τελικά, στον αρκετά καθυστερημένο Οδηγό Εφαρμογής ορίστηκε ότι η διαδικασία αξιολόγησης θα περιλαμβάνει τρεις (3) φάσεις, πληροφορία όμως που δεν δινόταν και στην αρχική προκήρυξη, όπως θα έπρεπε. Μάλιστα αν εξαιρέσει κανείς την κάποια εξειδίκευση για τη βαθμολόγηση στα κριτήρια αξιολόγησης της πρώτης φάσης, οι επόμενες φάσεις και ειδικά η τρίτη φάση εμπεριέχει σημαντικό βαθμό ασάφειας και εμπλοκής του υποκειμενικού παράγοντα ως προς το πως γίνεται συνδυαστικά η τελική αξιολογική κρίση λαμβάνοντας υπόψη την αναφορά του εξωτερικού ειδικού εμπειρογνώμονα και τη γενικότερη εικόνα των προτάσεων.

Μέχρι στιγμής και με μεγάλη καθυστέρηση έχουν ανακοινωθεί οι προσωρινοί πίνακες κατάταξης ανά επιστημονική περιοχή εξαιρουμένης της περιοχής έρευνας «Β. Επιστήμες Μηχανικού και Τεχνολογικές Επιστήμες» σύμφωνα και με την με αρ. πρωτ. 13182/Ι2/25.02.2018 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Έρευνας και Τεχνολογίας. Ωστόσο η ανακοίνωση των οριστικών πινάκων για το σύνολο των προτάσεων, η οποία είναι απαραίτητη για την κατανομή των διαθέσιμων πόρων στις διάφορες επιστημονικές περιοχές δεν έχει εκδοθεί παρά την αρχική δέσμευση για ολοκλήρωσή τους στις 15 Δεκεμβρίου 2017, εν συνεχεία της δεύτερης δέσμευσης στις 15/12/2017 με ορίζοντα αναφοράς τον Ιανουάριο του 2018 και τελευταία ενημέρωση στις 5/2/2018 ότι ακόμα εκκρεμούν τα προσωρινά αποτελέσματα της αξιολόγησης εκ μέρους της Θεματικής Επιτροπής του ΕΛΙΔΕΚ «Επιστήμες Μηχανικού και Τεχνολογικές Επιστήμες» τα οποία ακόμα δεν έχουν κοινοποιηθεί στη ΓΓΕΤ.

Σύμφωνα με τα παραπάνω ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1) Για ποιον λόγο επιλέχθηκε αυτό το πεπλεγμένο σχήμα των τριών φάσεων αξιολόγησης το οποίο ενέχει σημαντικό βαθμό υποκειμενικότητας, ενώ λείπουν δομημένα κριτήρια αξιολόγησης ειδικά κατά την Γ’ Φάση; Για ποιον λόγο δεν αποδόθηκαν κριτήρια και συντελεστές βαρύτητας κατά την αξιολογική κρίση από τις Θεματικές Επιτροπές στην Γ’ Φάση;

2) Κοινοποιήθηκε σε κάθε ενδιαφερόμενο ερευνητή του οποίου η πρόταση δεν προκρίθηκε στη Β΄ Φάση, εξατομικευμένη αναφορά και τεκμηρίωση για κάθε κριτήριο αξιολόγησης;

3) Οι εξαιρέσεις αξιολογητών που δηλώθηκαν από τους μεταδιδακτορικούς ερευνητές, στο πλαίσιο υποβολής των προτάσεων, προκειμένου να αποφευχθεί η μεροληπτική βαθμολόγηση λόγω ανταγωνισμού, ελήφθησαν υπόψη και στις θεματικές επιτροπές της Α’ Φάσης Αξιολόγησης;

4) Σε ποιους λόγους οφείλεται η τόσο μεγάλη καθυστέρηση ανακοίνωσης του Οδηγού Εφαρμογής στις 15/06/2017 κατόπιν της λήξης της προθεσμίας υποβολής των προτάσεων, ήτοι της 31/03/2017; Εγείρονται δικαίως ή όχι ερωτηματικά για την απαράδεκτη παράλειψη εκ μέρους της αρμόδιας διεύθυνσης της ΓΓΕΤ και συνεπώς και του Υπουργείου Παιδείας;

5) Στην από 15/12/2017 ανακοίνωση της ΓΓΕΤ αναφέρεται ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης όλων των προτάσεων, κυρίως εξαιτίας καθυστερήσεων ή απροθυμίας μικρού αριθμού αξιολογητών. Γιατί δεν ενεργοποιήθηκε η διάταξη που αφορούσε στη μη εύρεση από το Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών των απαιτούμενων για κάθε περίπτωση ειδικών επιστημόνων, και που ορίζει κατόπιν απόφασης της αρμόδιας επιτροπής της ΓΓΕΤ να ορίζονται ως μέλη ειδικοί επιστήμονες της αλλοδαπής ή της ημεδαπής εκτός του Μητρώου;

6) Για ποιους λόγους δεν έχουν ανακοινωθεί ως σήμερα οι προσωρινοί πίνακες αποτελεσμάτων της Επιστημονικής Περιοχής Έρευνας «Β. Επιστήμες Μηχανικού και Τεχνολογικές Επιστήμες»; Πότε εκτιμάτε τελικά ότι θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του συνόλου των προτάσεων και θα εκδοθούν οι οριστικοί πίνακες κατάταξης σε όλες τις επιστημονικές περιοχές έρευνας;

7) Σύμφωνα με την από 15/11/2017 Επιστολή με θέμα «Ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της 1ης Προκήρυξης του ΕΛΙΔΕΚ για τη στήριξη Ερευνητικών Έργων Μεταδιδακτόρων», γίνονται ενέργειες από το Υπουργείο ώστε ο διαθέσιμος προϋπολογισμός για την προκήρυξη να αυξηθεί κατά 10.000.000 ευρώ, λόγω υποβολής υψηλής επιστημονικής στάθμης προτάσεων που αξίζει να στηριχθούν, ώστε να ανέλθει τελικά στα 34.000.000 ευρώ συνολικά. Κατέστη εφικτή αυτή η αύξηση και σε ποιο ποσό έχει διαμορφωθεί σήμερα ο τελικός προϋπολογισμός της προκήρυξης;

8) Η παραπάνω μεγάλη εκτιμώμενη αναθεώρηση του προϋπολογισμού της προκήρυξης (σχεδόν τετραπλασιασμός επί του αρχικού) παρότι δρα επ’ ωφελεία του πληθυσμού των μεταδιδακτορικών ερευνητών και συμβάλλει στον περιορισμό του φαινομένου του brain-drain, δεν θεωρείτε ότι αποτελεί συγχρόνως σημαντική αστοχία της Διοίκησης όσον αφορά τον άρτιο σχεδιασμό στον χώρο της Έρευνας και ειδικότερα στην ορθή εκτίμηση των παραμέτρων που αφορούν το εν λόγω πρόγραμμα, πλήττοντας κατά συνέπεια και την αξιοπιστία του όλου εγχειρήματος;

Ο ερωτών βουλευτής
– Αττικής