Το όραμα που έμεινε στη μέση, της Ιωάννας Δρόσου

Χωρίς υποστήριξη στο γλωσσικό μάθημα θα μείνουν φέτος 4.500 δίγλωσσοι μαθητές, μετανάστες και παλιννοστούντες, πρώτης και δεύτερης γενιάς. Οι συνέπειες αυτές θα είναι δυσβάσταχτες για τα παιδιά, καθώς δεν θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τα μαθήματα ισότιμα με τους συμμαθητές τους, ενώ θα βρεθούν άνεργοι 177 καθηγητές.

Εδώ και δώδεκα χρόνια υλοποιείται το πρόγραμμα «Διάπολις: Εκπαίδευση αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών», το οποίο δεν αποτελεί τμήμα του οργανογράμματος του υπουργείου Παιδείας, αλλά ένα πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από ευρωπαϊκά κονδύλια, που υλοποιείται μέσω του ανάδοχου πανεπιστημίου, στην προκειμένη του Αριστοτελείου. Το πρόγραμμα παρακολουθούν κάθε χρόνο, κατά μέσο όρο, 4.500 παιδιά, με 38 διαφορετικές πρώτες γλώσσες. Στα τμήματα δίδαξαν 177 εκπαιδευτικοί, σε 220 σχολικές μονάδες σε περιοχές με έντονη πολυπολιτισμικότητα. Το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ ολοκληρώθηκε το προηγούμενο καλοκαίρι, χωρίς να έχει ανανεωθεί, και φέτος δεν θα εφαρμοστεί σε κανένα σχολείο, καθώς το υπουργείο αρνείται να δώσει παράταση του προγράμματος, ενώ προτίθεται να διαθέσει το ποσό της χρηματοδότησης στο διορισμό ωρομισθίων, προκειμένου να καλύψει τα χιλιάδες κενά στα σχολεία, που έχουν δημιουργήσει οι απολύσεις, οι συνταξιοδοτήσεις και η απαγόρευση των προσλήψεων.

Χιλιάδες παιδιά θα μείνουν πίσω

Όπως μας λέει η ταμίας της Ένωσης Εκπαιδευτικών της ελληνικής ως δεύτερης ξένης γλώσσας, Βαγγελίτσα Κοντοδήμα, «Το υπουργείο δεν κρίνει απαραίτητη την υποστήριξη χιλιάδων μαθητών, που προέρχονται από όλα τα μέρη του κόσμου. Πώς θα μπορέσουν φέτος να παρακολουθήσουν το σχολείο τα παιδιά και να ενταχθούν στη σχολική κοινότητα, όταν δεν έχουν την ευχέρεια της ελληνικής γλώσσας;» Οι εξειδικευμένοι καθηγητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που συμμετείχαν στο πρόγραμμα παρευρίσκονταν στην αίθουσα κατά τη διάρκεια του μαθήματος, στο πλευρό των μεταναστών μαθητών, και τους βοηθούσαν να κατανοήσουν το μάθημα. Αν χρειάζονταν περαιτέρω βοήθεια λειτουργούσαν παράλληλα και ειδικά τμήματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας. «Φέτος, που δεν θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα όπως μας ξεκαθάρισε και το υπουργείο, τα παιδιά θα μείνουν πίσω στα μαθήματά τους, αρκετά θα χάσουν τη χρονιά τους και ίσως ορισμένα εγκαταλείψουν το σχολείο», μας εξηγεί η καθηγήτρια Γ.Δ., που δίδασκε σε σχολείο του Αγίου Νικολάου στα Κάτω Πατήσια. «Στο σχολείο μου το 80% των μαθητών είναι παιδιά μεταναστών, κυρίως δεύτερης γενιάς, που δεν εξασκούν την ελληνική γλώσσα στο σπίτι τους και ενώ μπορούν να συνεννοηθούν κάπως στην ελληνική γλώσσα, αδυνατούν να κατανοήσουν ή να παράξουν γραπτό λόγο. Αυτά τα παιδιά δεν θα μπορούν να παρακολουθήσουν το σχολείο και, το κυριότερο, δεν θα μπορέσουν να ενταχθούν στη σχολική κοινότητα. Θα απομονωθούν».

Θα δυσκολέψουν τα πράγματα

Οι εκπαιδευτικοί του προγράμματος, παρότι στα πάγια αιτήματά τους, είναι η υλοποίηση του προγράμματος να είναι στις υποχρεώσεις του υπουργείου, ζητούν παράταση του επιδοτούμενου προγράμματος ώστε να μην μείνουν οι μαθητές τους χωρίς τη βοήθειά τους. Όμως, όπως έκανε ξεκάθαρο το υπουργείο, σε όλους τους τόνους, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Εκτός του ότι αυτό θα έχει τεράστια επίπτωση στα παιδιά και θα στείλει στο ταμείο ανεργίας τους εκπαιδευτικούς –οι οποίοι σημειωτέων αμείβονταν με την ώρα, και μάλιστα με σημαντικές καθυστερήσεις, με μπλοκάκι παροχής υπηρεσιών- οι δάσκαλοι και οι καθηγητές στα σχολεία με μεγάλο αριθμό μεταναστών μαθητών θα έχουν και αυτοί μια δύσκολη σχολική χρονιά. «Η Κατερίνα ήταν η βοήθειά μου. Ήταν μέσα στην τάξη και κάναμε παράλληλα το μάθημα. Από τους είκοσι μαθητές μου, τουλάχιστον οι πέντε συμβουλεύονταν την Κατερίνα κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Αυτό ήταν τεράστια βοήθεια, πρώτα από όλα για τα παιδιά, αλλά και για μένα», μας λέει η Ντίνα Ντούσιου, δασκάλα σε σχολείο στου Γκύζη. «Αναγκαστικά θα δυσκολέψουν τα πράγματα φέτος. Θα πρέπει ή να μείνουν πίσω κάποιοι μαθητές που δεν μπορούν να κατανοήσουν εύκολα το μάθημα ή να μείνουν πίσω οι μαθητές που είναι πιο προχωρημένοι μέχρι να έρθουν τα παιδιά στο ίδιο επίπεδο κατανόησης», συμπληρώνει.
Το Σάββατο το Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο πραγματοποίησε ημερίδα όπου παρουσίασε τα συμπεράσματα και τα αποτελέσματα του προγράμματος την τελευταία τετραετία. Ο τίτλος της ημερίδας ήταν «Το όραμα που έγινε πράξη». Αυτό το όραμα, όμως, πια θα μείνει στα συμπεράσματα της ημερίδας, καθώς φέτος οι μαθητές θα μείνουν μόνοι τους στο σχολείο να προσπαθούν να φτάσουν τους συμμαθητές τους και το μεγάλο στοίχημα είναι πόσα από αυτά τα παιδιά θα τα καταφέρουν.

Ιωάννα Δρόσου