Δελτίο Τύπου

Μιλώντας εκ μέρους της κυβέρνησης, στην ειδική συνεδρίαση της ολομέλειας της Βουλής αφιερωμένη στην ημέρα μνήμης και τιμής για την εξέγερση του Πολυτεχνείου, ο υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκος Φίλης, τόνισε:

«Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,

Ας δούμε επιτέλους το Πολυτεχνείο απαλλαγμένο από τον -σε εισαγωγικά- μύθο του. Μύθο στον οποίον επένδυσαν πολλοί, πολλά. Μύθο που εκμεταλλεύτηκαν κατά καιρούς Κόμματα, Παρατάξεις και δημόσια πρόσωπα, άλλοι για να τον ιδιοποιηθούν είτε να τον εξαργυρώσουν και άλλοι για να τον αποδομήσουν, να τον αδειάσουν από το πραγματικό, πολυσήμαντα δημοκρατικό περιεχόμενό του προς όφελος της δικής τους αντίπαλης ιδεολογίας. Και να δούμε επιτέλους το Πολυτεχνείο μέσα στην απλότητα του μεγαλείου του αγώνα του, μέσα στην καθαρότητα και την ανιδιοτέλεια των προθέσεων, να το δούμε μέσα από το, απραγματοποίητο ως τις μέρες μας, όραμα των αγωνιστών του.

Τι υπερασπίζονταν αλήθεια οι φοιτητές και οι νεολαίοι τον Νοέμβρη του ‘73; Τι απαιτούσαν από την εξουσία των ακροδεξιών και υποταγμένων στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό; Ό,τι υπερασπίζονται και απαιτούν και οι σημερινοί νεολαίοι, η σημερινή σπουδάζουσα γενιά, η σημερινή γενιά της ανεργίας. Ό,τι περιμένουν από την κοινωνία και οι σημερινοί νέοι. Μετά τις κοσμογονικές αλλαγές που έκτοτε έχουν σημειωθεί στον κόσμο και στην χώρα μας, από τότε που το βάθος του ουρανού φαινόταν κόκκινο, μας κάνει βέβαια να είμαστε πιο προσεκτικοί και να μην καταφεύγουμε σε ανιστόρητους αναγωγισμούς.

Το Πολυτεχνείο είναι πριν απ΄ όλα το σύμβολο ενότητας κι ένα σύμβολο αντίστασης της νεότητας. Νεότητας που αψηφά κάθε δυσκολία, κάθε αδυσώπητη εξουσία σε όλους τους χώρους της κοινωνικής και πολιτικής ζωής προκειμένου να δώσει σάρκα και οστά στο όραμά της για ένα διαφορετικό επιτέλους κόσμο, για μια κοινωνία δικαιοσύνης, ελευθερίας και αδελφοσύνης που θα μοιράζονται ισότιμα γυναίκες και άντρες, πολίτες του κόσμου χωρίς διακρίσεις. Γιατί το Πολυτεχνείο είναι βαθειά πολιτικό και απειλητικά ανατρεπτικό. Γι’ αυτό το μίσησαν και το καταδίωξαν οι εχθροί της δημοκρατίας. Αλλά και από την άλλη όχθη, γι’ αυτό επιχείρησαν να το φέρουν στα μέτρα τους οι μετέπειτα εξουσίες του καταρρεύσαντος παλαιοκομματισμού.

Το Πολυτεχνείο άφησε παρακαταθήκη στην Ιστορία, εκτός από τους νεκρούς του, που οι νεοναζί – που συνεχίζουν να προκαλούν – εννοούν να αρνούνται μέχρι και σήμερα, τον ανένδοτο, μέχρι αυταπάρνησης, αγώνα ενάντια στο φασισμό. Σ’ έναν κόσμο που κλυδωνίζεται από ολοένα και περισσότερες κοινωνικές και οικονομικές αβεβαιότητες, σ’ ένα διεθνή περίγυρο όπου τα πάντα είναι ρευστά και απρόβλεπτα, σε μια Ευρώπη, που μόλις προχτές δέχτηκε ένα φοβερό χτύπημα στην καρδιά της Δημοκρατίας και της ελεύθερης σκέψης – κι απ’ αυτήν την θέση εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στον γαλλικό λαό – το μήνυμα του Πολυτεχνείου δρα πολλαπλασιαστικά κι αποκαλυπτικά, ως εσαεί υπόδειγμα διεκδίκησης της υπεράσπισης του αυτονόητου. Δηλαδή, της ελευθερίας του ατόμου και της κοινωνίας, της διεκδίκησης και της υπεράσπισης της κοινωνίας, ως του μοναδικού πολιτεύματος που εγγυάται το ανθρώπινο, όσο και πολιτικό πρόσωπό μας. Δημοκρατία με πολιτικό και κοινωνικό περιεχόμενο. Και αυτό το πρόσωπο, το μόνο πρόσωπο που αρμόζει στην ιδιότητα του, κατά τον Αριστοτέλη, πολιτικού ζώου που είναι ο άνθρωπος, τίποτα δεν το εξασφαλίζει πιο πολύ από την παιδεία, στην στενή και την ευρεία έννοιά της.

Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,

Η Παιδεία ήταν το δεύτερο μέρος του πιο διάσημου συνθήματος του Πολυτεχνείου. «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία». Και ναι μεν η Χούντα, μπορεί να τελείωσε το 1974, όμως τα αιτήματα των αγωνιστών του Πολυτεχνείου, παραμένουν, σε άλλο επίπεδο και σε άλλα περιβάλλοντα επιτακτικά. Έχοντας μάλιστα αποκτήσει μιαν ευρύτερη διάσταση 42 χρόνια μετά. Από την εποχή του αγώνα του Πολυτεχνείου, από την εποχή του αγώνα κατά των στυγνών δικτατοριών στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Ελλάδα ως τη σημερινή εποχή που ο ευρωπαϊκός Νότος στενάζει, πληρώνοντας, κυρίως αυτός, τις αστοχίες, τις αδικίες και τους δογματισμούς του νεοφιλελεύθερου μοντέλου που επικράτησε την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη, το βασικό αίτημα της νεολαίας και της ευρύτερης κοινωνίας παραμένει αδιαπραγμάτευτο όσο και ανεκπλήρωτο: δημοκρατία και ειρήνη, δικαιοσύνη και ισονομία, ευημερία και παιδεία για όλους.

Και καρδιά της παιδείας είναι το δημόσιο σχολείο, που έχουμε χρέος να εμπιστευόμαστε και να βελτιώνουμε συνεχώς, ένα σχολείο συνεργασίας και όχι ανταγωνισμού, ανοικτό στην κοινωνία, δημοκρατικό, συμμετοχικό, αξιόπιστο, χωρίς να αναπαράγει τις παντοειδείς διακρίσεις.

Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, μέσα στη βαθειά κρίση, κρίση κατ’ εξοχήν ηθική και πολιτική σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι κοινωνίες βρίσκονται αντιμέτωπες με λογής-λογής φονταμενταλισμούς. Το φάντασμα του πολέμου των πολιτισμών αποκτά αιματηρές διαστάσεις και δολοφονικές πρακτικές. Μέσα από τις κοινωνίες της αναπτυγμένης Δύσης ξεπετιούνται ως ασύμμετρη απειλή πρόσωπα από τις γενιές των απόκληρων και στερημένων μεταναστών δεύτερης και τρίτης γενιάς που μεγάλωσαν στα γκέτο της καταναλωτικής κοινωνίας, που ένιωσαν την εθνικιστική βία, τον εξουσιασμό των κυρίαρχων ομάδων και τώρα αναζητούν νόημα ζωής σε ολοκληρωτικές ιδεολογίες και σε πρακτικές ανείπωτης βίας, που απαντούν στο ρατσισμό των ενταγμένων, τον ιμπεριαλισμό των ισχυρών, καθώς και την ανάδυση του νεοφασισμού, με την υιοθέτηση των ανεστραμμένων ειδώλων, όπως είναι ο τζιχαντισμός, ο αντιδυτικός ρατσισμός και οι συνακόλουθοι ανορθολογισμοί.

Προφανώς βιώνουμε εποχή ρήξεων. Μέσα σε αυτή τη δραματική και με άγνωστη έκβαση εξέλιξη, καλούμαστε με αποφασιστικότητα να διαφυλάξουμε την ασφάλεια χωρίς να προδώσουμε τις ελευθερίες, καλούμαστε ως Ευρώπη να μην ξεχάσουμε το καθήκον μας απέναντι στους πρόσφυγες, που κι αυτοί, όπως και οι νέοι της σφαγής στο Παρίσι, είναι θύματα του ίδιου εχθρού. Καλούμαστε να επιμείνουμε στις ορθολογικές αξίες της δημοκρατίας και της κοινωνικής αναδιανομής σε παγκόσμιο επίπεδο. Μόνο έτσι θα σταματήσει η αιματοχυσία που σπρώχνει τα καραβάνια της απελπισίας προς την Ευρώπη.

Ο πόλεμος κατά της ασύμμετρης τρομοκρατίας, για να αποδειχθεί αποτελεσματικός, χρειάζεται να καταπολεμηθούν οι αιτίες της επιδεινούμενης παγκόσμιας ανισότητας. Οικονομικές, κοινωνικές, οικολογικές, εθνοτικές. Ζούμε μια βαθειά κρίση αξιών που η αντιμετώπισή της προϋποθέτει τουλάχιστον μία άλλη ματιά πολιτισμού και παιδείας, χωρίς εθνικιστικούς παροξυσμούς που ανατροφοδοτούν πολέμους και σταυροφορίες. Ανένδοτοι υπερασπιστές των δημοκρατικών αξιών, υποψιασμένοι για τους κινδύνους αλλά και τις δυνατότητες, υφαίνοντας νέες μορφές αλληλεγγύης και συλλογικότητας, ανεκτικοί προς τον άλλον. Και όλα αυτά σε έναν κόσμο που κατατεμαχίζεται με την εγωιστική επικράτηση του μοναδιαίου ανθρώπου, σωριασμένου κάτω από τα ερείπια της σωτηριολογίας, της υποτιθέμενης μοναδικής σκέψης, της εσχατολογίας του νεοφιλελεύθερου δόγματος.

Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, το μήνυμα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου παραμένει τραγικό αλλά τελικά ελπιδοφόρα επίκαιρο για το λαό και τη νεολαία. Για την κυβέρνηση της Αριστεράς, που στο DNA της υπάρχει το αντιστασιακό φρόνημα του δημοκρατικού αγώνα, που στα πρόσωπα χιλιάδων ανθρώπων της Αριστεράς και του ευρύτερου δημοκρατικού κόσμου αναγνωρίζεται η συνέχεια ενός αγώνα που ποτέ δεν τελειώνει, η επέτειος του Πολυτεχνείου παραμένει ζώσα υπόσχεση, βάτος φλεγομένη και μη κατακαιομένη, μήνυμα εμπιστοσύνης ότι το παρόν της αδικίας, της καταπίεσης και των αλλοτριώσεων δεν είναι αιώνιο, ότι η ιστορία δεν τελείωσε, ότι η ανθρωπότητα μπορεί να προχωρήσει σε έναν ορίζοντα ελευθερίας, να μην παλινδρομήσει στην θρησκοληψία της βίας, να μην υποχωρήσει στην προϊστορία.

Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, το σύνθημα «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» μεθερμηνευόμενο σήμερα σημαίνει δουλειά για όλους, μόρφωση για όλους, δημοκρατία παντού. Τιμούμε σήμερα μία κορυφαία ενωτική πράξη του λαού και της νεολαίας, που μέσα από τις διαφορές μας αποτελεί παράδειγμα για τη δημοκρατική αναγέννηση, για την έξοδο της χώρας από την κρίση, για την ανάπτυξη.

Σας ευχαριστώ. »

Για το βίντεο της ομιλίας του Υπουργού πατήστε

Για το Δελτίο Τύπου πατήστε .