Μην ξεχνάτε ότι κάθε αρχή σχολικής χρονιάς έχει τις δυσκολίες της τόσο για τα μικρά όσο και για τα μεγαλύτερα παιδιά. Χρειάζεται κάποιος χρόνος μέχρι το παιδί να μπει στη σχολική ρουτίνα.

Παιδικός σταθμός
Αυτό είναι το πρώτο σχολείο που πιθανότατα πάει το παιδί. Τα παιδάκια αυτής της ηλικίας συνήθως έχουν φόβο για το νέο περιβάλλον, ότι θα αποχωριστούν την μαμά τους και την ασφάλεια του σπιτιού αλλά και για πρακτικά ζητήματα, κυρίως όσον αφορά την τουαλέτα ή το φαγητό τους.
Φροντίστε να έχετε δείξει στο παιδί όλους τους χώρους του παιδικού σταθμού, να του εξηγήσετε τι πρέπει να κάνει όταν έχει κάποιο πρόβλημα με κάτι και γενικά τι θα κάνει εκεί. Καλό είναι να μείνετε κάπου κοντά μέχρι να βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας δεν έχει θέματα αποχωρισμού. Αν κάτι τέτοιο προκύψει, ζητήστε συμβουλή και καθοδήγηση από τις νηπιαγωγούς. Και….τέλος φροντίστε μην πάθετε εσείς το σύνδρομο του αποχωρισμού!!!! Κι όμως συμβαίνει και αυτό!

Νηπιαγωγείο
Για πολλά παιδιά αυτό είναι το πρώτο τους σχολείο, οπότε και ισχύουν όλα τα παραπάνω! Ακόμα όμως και για παιδιά που έχουν πάει παιδικό σταθμό, το νηπιαγωγείο είναι λίγο “μεγαλύτερο σχολείο”, συνήθως σημαίνει καινούριο περιβάλλον, νέα δασκάλα, νέες δραστηριότητες. Πάλι πρέπει να ξεναγήσετε από πριν το παιδί στο νέο του χώρο και να του εξηγήσετε τι περίπου θα κάνει κάθε μέρα στο νηπιαγωγείο. Τις περισσότερες φορές το νηπιαγωγείο αρέσει στα παιδιά, καθώς μπορούν να κάνουν περισσότερα πράγματα αλλά και να εκφραστούν καλύτερα. Αν υπάρχει δυσκολία με τον αποχωρισμό από την μαμά, τότε πάλι συμβουλευόμαστε τη νηπιαγωγό και μαζί βρίσκουμε τη λύση.

Πρώτη τάξη
Πλέον ξεκινά το “κανονικό” σχολείο, το σχολείο για τα μεγάλα παιδιά. Συνήθως σε νέο περιβάλλον με αρκετές σκέψεις να περνούν από το μυαλό του παιδιού. Τι θα κάνουν εκεί, αν θα τα καταφέρουν, αν θα κάνουν φίλους, αν η δασκάλα θα είναι καλή κλπ. Επίσης για πολλά πρωτάκια είναι δύσκολο να συνηθίσουν ότι έχουν διάβασμα στο σπίτι και χρειάζονται κάποιο χρόνο προσαρμογής αλλά και καθοδήγηση στην οργάνωση της μελέτης από εσάς. Φροντίστε πριν αρχίσει το σχολείο να έχετε φτιάξει το χώρο διαβάσματος, να έχετε ορίσει το χρόνο διαβάσματος και να έχετε εξηγήσει τις διαφορές της πρώτης δημοτικού από το νηπιαγωγείο. Και προσοχή μην αγχώσετε το πρωτάκι σας και μην μεταφέρετε τις δικές σας ανησυχίες! Μπορεί ακόμα και στην πρώτη δημοτικού να υπάρχει δυσχέρεια στον αποχωρισμό από την μαμά, μετά από λίγες μέρες συνήθως είναι όλα εντάξει.
Δευτέρα δημοτικού και μετά
Τα πράγματα εδώ είναι πιο εύκολα, καθώς το παιδί πλέον ξέρει τι σημαίνει σχολείο! Ωστόσο για πολλά παιδιά κάθε νέα σχολική χρονιά δημιουργεί άγχος και σκέψεις κυρίως όσον αφορά το νέο δάσκαλο/α. Για πολλά παιδιά είναι δύσκολο να συνηθίσουν το πρωινό ξύπνημα μετά τις διακοπές, για αυτό φροντίστε αρκετές μέρες πριν να αλλάξετε το πρόγραμμα του ύπνου. Κάτι άλλο που πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα είναι τυχόν σημάδια μαθησιακών δυσκολιών. π.χ. το να είναι ένα παιδί στην γ’ δημοτικού και να μην διαβάζει με άνεση χρειάζεται αντιμετώπιση- η καλή ανάγνωση είναι βασική προϋπόθεση για όλα τα μαθήματα! Το να είναι ένα παιδί στην Δ’ δημοτικού και να κάνει πολλά ορθογραφικά λάθη, δεν θα διορθωθεί από μόνο του! Χρειάζεται προσοχή για να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος και γιγαντώνονται οι μαθησιακές δυσκολίες του παιδιού, κάτι που συχνά προκαλεί χαμηλή αυτοπεποίθηση και απέχθεια για το σχολέιο. Ζητήστε βοήθεια από ειδικό παιδαγωγό αν έχετε κάποια ανησυχία.

Όσο μεγαλώνει το παιδί, τόσο πιο άνετα θα νοιώθει στο σχολείο. Όμως επειδή δυσκολεύουν τα μαθήματα πολλά παιδιά εκφράζουν άρνηση και δυσκολία στη συγκέντρωση και οργάνωση, ειδικά τον πρώτο καιρό μετά το καλοκαίρι. Χρειάζεται υπομονή και συνεργασία με το δάσκαλο/α αν υπάρχει σοβαρό ζήτημα.

Συμβουλές προς τους εκπαιδευτικούς
Μην ξεκινάτε τα μαθήματα από την πρώτη μέρα! Δώστε λίγο χρόνο στα παιδιά να προσαρμοστούν, γνωριστείτε μεταξύ σας, παίξτε ένα παιχνίδι, διαβάστε μια ιστορία, κάντε μια ομαδική χειροτεχνία…βρείτε δηλαδή κάτι ενδιαφέρον για να ξεκινήσει όμορφα και χαρούμενα η σχολική χρονιά.Είναι απαράδεκτο, ειδικά για τα πρωτάκια να ξεκινούν τα βιβλία και τη γραφή από την πρώτη μέρα! Δεν θα γίνει και τίποτα αν ξεκινήσουν από τη δεύτερη μέρα και αν προηγηθεί ώρα γνωριμίας και παιχνιδιού. Μην βάζετε πολλές ασκήσεις για το σπίτι, ξεκινήστε με λιγότερα που σταδιακά θα αυξηθούν- αν και γενικά καλό είναι να μην φορτώνετε τα παιδιά με πολλές ασκήσεις για το σπίτι.
Συγκρατείστε τις φωνές σας, δεν είναι δυνατόν από την αρχή της χρονιάς να κάθονται όλοι αμίλητοι και ακούνητοι στην τάξη! Μην προκαλείτε τα παιδιά να σας θεωρήσουν “κακιά δασκάλα” ή “κακό δάσκαλο” και να σας φοβούνται.

Όσο για τις τιμωρίες….βάλτε τες στην άκρη! Χρησιμοποιήστε την θετική επιβράβευση, τη συζήτηση με τα παιδιά- ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο- και φυσικά μην χρησιμοποιείτε χαρακτηρισμούς!

Θέστε τους βασικούς κανόνες της τάξης, εξηγώντας στα παιδιά γιατί πρέπει όλοι να τους ακολουθούν. Ακόμα και τα μικρά παιδιά δεν δέχονται τους κανόνες απλά “επειδή τους λέει η δασκάλα”. Καταλαβαίνουν καλύτερα εξηγώντας με επιχειρήματα. Επίσης καλό είναι να τοποθετήσετε στον τοίχο ένα πόστερ με τους κανόνες της τάξης με χρώματα και εικόνες.

Καλή σχολική χρονιά σε όλους….μικρούς αλλά και μεγάλους!

Σοφία Τσιντσικλόγλου
Ειδική Παιδαγωγός
[email protected]
paidagwgos.blogspot.gr