Η αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών μπορεί να μεταβληθεί, αν συνδυασθούν μεταξύ τους, με άλλα φάρμακα ή ακόμη και με πρόσθετες ουσίες που υπάρχουν σε τροφές, σύμφωνα με ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature.

Οι ερευνητές του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας (EMBL) στη Χαϊδελβέργη, με επικεφαλής τον Δρ Αθανάσιο Τύπα, υποστηρίζουν ότι ανάλογα με το κάθε αντιβιοτικό, μερικοί συνδυασμοί μπορούν είτε να τα καταστήσουν λιγότερο αποτελεσματικά, είτε αντίθετα πιο δραστικά, καθιστώντας τα ικανά πλέον να νικούν την αντίσταση που αναπτύσσουν μερικά βακτήρια απέναντι στα αντιβιοτικά.

Οι επιστήμονες μελέτησαν σχεδόν 3.000 φαρμακευτικούς συνδυασμούς σε τρία διαφορετικά είδη παθογόνων βακτηρίων.

Είναι η πρώτη μεγάλη κλίμακας δοκιμή φαρμακευτικών συνδυασμών στο εργαστήριο πάνω σε διαφορετικά μικρόβια.

Με δεδομένο ότι η κατάχρηση των αντιβιοτικών έχει πυροδοτήσει μια αυξανόμενη αντίσταση των βακτηρίων, οι επιστήμονες αναζητούν -εκτός από τελείως νέα αντιβιοτικά- νέους συνδυασμούς υφιστάμενων φαρμάκων, προκειμένου να καταπολεμήσουν τις επικίνδυνες βακτηριακές λοιμώξεις.

Η νέα μελέτη διαπίστωσε ότι πολλοί συνδυασμοί καθιστούν τα αντιβιοτικά λιγότερο αποτελεσματικά, ανακάλυψε όμως επίσης περισσότερους από 500 συνδυασμούς που έχουν βελτιωμένη δράση.

Ο πιο αποτελεσματικός συνδυασμός είναι της βανιλίνης με την σπεκτινομυκίνη, αντιβιοτική ουσία που ανακαλύφθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 για τη θεραπεία της γονόροιας, αλλά σήμερα πια χρησιμοποιείται σπάνια, λόγω της αντίστασης που έχουν αναπτύξει τα βακτήρια απέναντί της.

Όμως τώρα διαπιστώνεται ότι, μαζί με τη βανιλίνη (δίνει στη βανίλια τη χαρακτηριστική της γεύση), το συγκεκριμένο αντιβιοτικό μπορεί να γίνει ξανά πολύ χρήσιμο και να αξιοποιηθεί εναντίον πολύ περισσότερων μικροβίων.

Περιέργως, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, αντίθετα με τη συνέργεια που έχει με τη σπεκτινομυκίνη, η βανιλίνη, όταν συνδυαστεί με άλλα αντιβιοτικά, εξασθενεί τη δράση τους.

Ο Δρ Τύπας πάντως δηλώνει αισιόδοξος ότι οι κατάλληλοι φαρμακευτικοί συνδυασμοί, ακόμη και αυτοί που μειώνουν την αναποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών, μπορούν να έχουν όφελος για την υγεία, επειδή αποκτούν μια επιλεκτικότητα στη δράση τους.

«Τα αντιβιοτικά μπορούν να οδηγήσουν σε παράπλευρες απώλειες και παρενέργειες, επειδή στοχεύουν και τα υγιή κύτταρα. Όμως, οι επιπτώσεις συγκεκριμένων φαρμακευτικών συνδυασμών είναι άκρως επιλεκτικές και συχνά επιδρούν μόνο πάνω σε λίγα βακτηριακά κύτταρα. Στο μέλλον, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιούμε τέτοιους συνδυασμούς για να εμποδίζουμε επιλεκτικά τις επιβλαβείς συνέπειες των αντιβιοτικών πάνω στα υγιή βακτήρια. Αυτό θα μειώσει και την ανάπτυξη της βακτηριακής αντίστασης, καθώς πλέον τα υγιή βακτήρια δεν θα υφίστανται πίεση να αναπτύξουν αντίσταση στα αντιβιοτικά, η οποία μετά θα μεταφερθεί στα επικίνδυνα βακτήρια», συμπληρώνει.