Στον αέρα τινάζει τις προσδοκίες για την διανομή κοινωνικού μερίσματος για το 2017 η υστέρηση των δημοσίων εσόδων η οποία αυξήθηκε στα 1,76 δισ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου.

Οι διαδοχικές ανακοινώσεις του υπουργείου Οικονομικών που ακολούθησαν την ανακοίνωση των στοιχείων υλοποίησης των προϋπολογισμού για το οκτάμηνο Ιανουαρίου Αυγούστου εξηγούσαν κατά ένα μέρος την μεγάλη απόκλιση στα έσοδα.

Με βάση το ΥΠΟΙΚ από την συνολική απόκλιση των 1,76 δισ. ευρώ το 1,07 δισ. ευρώ ήταν η πρώτη και μεγαλύτερη δόση του η οποία θα πληρωθεί τον Σεπτέμβριο. Η πρώτη από τις πέντε δόσεις του σύνολο των εσόδων ύψους 2,65 δισ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ θα έπρεπε να είναι 530 εκ ευρώ.

Το υπουργείο υπολογίζει τα διπλάσια, όχι με βάση κάποια επιστημονική μέθοδο αλλά με βάση την παράδοση που θέλει τα πολύ μικρά ποσά του ΕΝΦΙΑ (από 10 έως 20 ευρώ ) να πληρώνονται με την πρώτη δόση του φόρου.

Ως δεύτερη αιτία μείωσης των εσόδων, αναφέρονται οι αυξημένες επιστροφές του φόρου ύψους 490 εκ. ευρώ που επίσης δικαιολογούνται από την απόφαση της ΑΑΔΕ να επιστέφει φόρο έως και 10.000 χωρίς πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες . Τούτο, παρά το γεγονός ότι για πρώτη φορά φέτος οι επιστροφές φόρου συμψηφίζονται αυτόματα με νέες οφειλές ληξιπρόθεσμες ή μη.

Ακόμη και με βάση τις διασταλτικές ερμηνείες του υπουργείου Οικονομικών για τον Αύγουστο καταγράφεται μια καθαρή «τρύπα» στα έσοδα της τάξης των 200 εκ. ευρώ ενώ με βάση την πάγια τακτική του ΥΠΟΙΚ οι πρωτογενείς δαπάνες παρουσιάζουν ξανά υστέρηση ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες αυτές είναι σε μεγάλο βαθμό ανελαστικές καθώς αφορούν κοινωνικά επιδόματα , επιχορηγήσεις σε νοσοκομεία και λειτουργικές δαπάνες απολύτως απαραίτητες για την λειτουργία των δημοσίων φορέων. Με βάση αυτόκαι την πίεση των δανειστών για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου, τα χρήματα αυτά πρέπει να δοθούν και θα δοθούν.

Την ίδια ώρα κορυφαία πηγή του υπουργείου οικονομικών παραδέχθηκε ότι οι περίπου 500.000ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι έχουν δηλώσει εισοδήματα 20% μικρότερα από το 2016. Αυτό το 20% αντιστοιχεί σε περίπου 1 δισ. μικρότερο φορολογητέο εισόδημα.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες οι οποίοι δήλωσαν χαμηλότερα εισοδήματα δεν ήταν αυτοί που έχουν εισοδήματα μέχρι και 20.000 αφού αυτοί ευνοούνται από την νέα φορολογικοί κλίμακα φορολογούμενοι με 22% αντί 26% το 2015.

Οι ένοχοι θα πρέπει να αναζητηθούν σε αυτούς που είχαν εισοδήματα πάνω από 35.000 ευρώ οι οποίοι φορολογούνται με ένα μέσο συντελεστή 32%. Με μια απλή αναγωγή στο εισόδημα που δεν δηλώθηκε προκύπτει ότι η απώλεια θα πρέπει να φτάσει τα 300-320 εκ. ευρώ.

Παράλληλα, βέβαια, ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι μισθωτοί και συνταξιούχοι, τον Ιούλιο μήνα που καταβάλλονταν η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος, απέφυγαν να πληρώσουν φόρους ύψους 385 εκ. ευρώ.

Πλέον η πορεία των εσόδων μέχρι και το τέλος του χρόνου θα κριθεί στο τέλος του μήνα που πληρώνονται φόροι ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ με βάση το ΥΠΟΙΚ. Από το ποσό αυτό τα 1,3 δισ. ευρώ από φόρο εισοδήματος και 1,07 δισ. ευρώ από ΕΝΦΙΑ . Αν και ο τρέχον μήνας κλείσει με υστέρηση εσόδων τότε κανείς δεν θα πρέπει να ανησυχεί τι θα κάνει τον Δεκέμβριο τα έσοδα του κοινωνικού μερίσματος.

Μικρό το καλάθι του μερίσματος

Ούτως ή άλλως οι προσδοκίες για μέρισμα το 2017 είναι μετριασμένες σε σχέση με το 2016. Ο στόχος του ΜΠΔΣ 2018-2020 είναι να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ έναντι του στόχου του προγράμματος για πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ.

Συνεπώς το πλεόνασμα του πλεονάσματος για φέτος περιορίζεται στο 0,35% του ΑΕΠ ή τα 640 εκ. ευρώ. Από αυτά με βάση την κατανομή που ορίζει το πρόγραμμα το 1/3 (περίπου 220 εκ. ευρώ) θα πρέπει να δοθεί για την πρόωρη αποπληρωμή χρέους και τα υπόλοιπα 420 εκ. ευρώ θα μπορούν να διατεθούν στους κοινωνικά ευάλωτους. Αν βέβαια το πλεόνασμα τους πλεονάσματος επιτευχθεί κάτι που δεν φαίνεται προς το παρόν εφικτό.