Αυτοαπασχολούμενοι και οι ασφαλισμένοι του πρώην που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές δεν μπορούν να κάνουν αυτασφάλιση όπως προκύπτει από την κοινή υπουργική απόφαση των συναρμόδιων υπουργών για τις προϋποθέσεις και το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών για την προαιρετική ασφάλιση στον .

Η αυτασφάλιση τους ελεύθερους επαγγελματίες ασφαλισμένους στον και και στον μπορούν να ενταχθούν στην προαιρετική ασφάλιση εφόσον δεν έχουν οφειλή από οποιαδήποτε αιτία προς τον ασφαλιστικό φορέα ή, σε περίπτωση οφειλής, να έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, της οποίας οι όροι τηρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης.

Ποιοι δικαιούνται αυτασφάλισης

Δικαίωμα υπαγωγής στην προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης από 1/1/2017 έχουν από 1.1.2017 οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί της Βουλής, των Ν. Π.Δ.Δ. και των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμίδας, οι ιερείς και οι υπάλληλοι των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, καθώς και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος . Αυτό προβλέπει εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας.

Επίσης δικαίωμα στην προαιρετική ασφάλιση έχουν και οι ασφαλισμένοι φορέων , Κλάδων και Λογαριασμών που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α. (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΠ -ΜΜΕ κλπ.) ανεξαρτήτως του χρόνου πρώτης υπαγωγής τους στην ασφάλιση.
Η προαιρετική ασφάλιση πραγματοποιείται ή για κύρια σύνταξη ή/και επικουρική ή/και για ασθένεια σε είδος και σε χρήμα.

Προϋποθέσεις για υπαγωγή στην προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης

Δυνατότητα προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης έχει καθένας από τους παραπάνω ασφαλισμένους, εφόσον συγκεντρώνει αθροιστικά τις παρακάτω προϋποθέσεις:

α) Έχει πραγματοποιήσει στην υποχρεωτική ασφάλιση τουλάχιστον πέντε (5) έτη ή 1.500 ημέρες, εκ των οποίων τουλάχιστον ένα (1) έτος ή 300 ημέρες εντός της τελευταίας πριν την υποβολή της αίτησης πενταετίας και υποβάλλει τη σχετική αίτηση του μέσα σε προθεσμία δώδεκα (12) μηνών από την τελευταία ασφάλισή του σε φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό κύριας ασφάλισης, ή έχει πραγματοποιήσει οποτεδήποτε στην υποχρεωτική ασφάλιση δέκα (10) έτη ή 3.000 ημέρες ασφάλισης, ανεξάρτητα από το χρόνο υποβολής της αίτησης για προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης. Οι ανωτέρω χρονικές προϋποθέσεις δύνανται να συμπληρωθούν με συνυπολογισμό χρόνου διαδοχικής ασφάλισης. Οι ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν με διαδοχικό ή μη χρόνο ασφάλισης στους ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς τις ανωτέρω χρονικές προϋποθέσεις για υπαγωγή στη προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, υποχρεούνται να συνεχίσουν προαιρετικά την ασφάλισή τους στον ΕΦΚΑ στον τελευταίο ενταχθέντα φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης,

β) έχει διακόψει ή διακόπτει καθ’ οιονδήποτε τρόπο (π.χ. παραίτηση, λύση σύμβασης, διαγραφή από τη Δ.Ο.Υ., διαγραφή από τον οικείο επαγγελματικό σύλλογο, προκειμένου για δημοσίους υπαλλήλους λύση της υπαλληλικής σχέσης και για στρατιωτικούς αποστρατεία) την υποχρεωτική ασφάλιση στον ,

γ) κατά την υποβολή της αίτησης ο ασφαλισμένος δεν είναι ανάπηρος κατά την έννοια του στοιχείου β΄ της παρ. 5 του άρθρου 28 του ν.1846/1951 (Α΄189),
δ) ειδικά οι αυτοαπασχολούμενοι (ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ κ και οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ δεν έχουν οφειλή από οποιαδήποτε αιτία προς τον ασφαλιστικό φορέα ή, σε περίπτωση οφειλής, να έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, της οποίας οι όροι τηρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης.

Καταβολή εισφορών

Για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης των παραπάνω ασφαλισμένων καταβάλλεται μηνιαία εισφορά ανάλογα με την κατηγορία των ασφαλισμένων.
Ειδικότερα:

α) Οι μισθωτοί καταβάλλουν το σύνολο της ασφαλιστικής εισφοράς εργαζόμενου-εργοδότη στο ύψος που έχει διαμορφωθεί και ισχύει κατά το χρόνο υπαγωγής στην προαιρετική ασφάλιση. Το παραπάνω ποσοστό υπολογίζεται επί του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών επί των οποίων καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από τη διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης. Ως ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού των εισφορών καθορίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, όπως ισχύει κάθε φορά. Ως ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς καθορίζεται το δεκαπλάσιο του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών όπως ισχύει κάθε φορά.

Σε περίπτωση που κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από τη διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης δεν προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης και καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για όλο το δωδεκάμηνο ή μέρος αυτού ή οι αποδοχές για κάποιους μήνες του δωδεκαμήνου αυτού υπολείπονται του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, όπως ισχύει κάθε φορά, ως μηνιαίες αποδοχές για την εύρεση του μέσου όρου λαμβάνεται υπόψη το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, όπως ισχύει κάθε φορά.

β) Οι αυτοαπασχολούμενοι (ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ ) καταβάλλουν το ποσοστό εισφοράς που προβλέπεται από το άρθρο 39 παρ. 1, 41 παρ. 2 του ν.4387/2016, όπως αυτό ισχύει για τους ασφαλισμένους που έχουν συμπληρώσει πέντε (5) έτη ασφάλισης.

Σε περίπτωση ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΑ – ΤΣΜΕΔΕ και ΕΤΑΑ – ΤΣΑΥ που κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από την διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης, παρείχαν εξαρτημένη εργασία, έχουν εφαρμογή τα προβλεπόμενα της περίπτωσης α) του παρόντος άρθρου για τους μισθωτούς.

Εάν για μέρος του ανωτέρω χρόνου προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης μισθωτού και για τον υπόλοιπο χρόνο υποχρέωση ασφάλισης ελεύθερου επαγγελματία, για τον υπολογισμό του μέσου όρου του εισοδήματος εφαρμόζονται αντίστοιχα τα ως άνω προβλεπόμενα για τους μισθωτούς και ελεύθερους επαγγελματίες.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και σε δικηγόρους με έμμισθη εντολή ασφαλισμένους του πρώην ΕΤΑΑ – Τομέας Ασφάλισης Νομικών.

Υπαγωγή σε προαιρετική ασφάλιση μέχρι 31.12.2016

Οι ασφαλισμένοι που έχουν υπαχθεί ή θα υπαχθούν σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις σε προαιρετική συνέχιση ασφάλισης μέχρι 31.12.2016 συνεχίζουν την προαιρετική ασφάλιση με τους ίδιους όρους με τους οποίους υπήχθησαν σε αυτήν.

Προαιρετική συνέχιση επικουρικής ασφάλισης

Οι παραπάνω διατάξεις εφαρμόζονται αναλογικά και στους ασφαλισμένους του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του που θα υπαχθούν σε προαιρετική συνέχιση της επικουρικής τους ασφάλισης από 1.1.2017. Για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης των ασφαλισμένων του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ καταβάλλεται μηνιαία εισφορά όπως ισχύει.